Current Affairs 27 February 2024

1. The Reserve Bank of India, India’s central bank, is marking Financial Literacy Week (FLW) 2024 from February 26 to March 1, 2024, with the theme “Make a Right Start – Become Financially Smart”.
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया, भारताची मध्यवर्ती बँक, 26 फेब्रुवारी ते 1 मार्च 2024 या कालावधीत आर्थिक साक्षरता सप्ताह (FLW) 2024 साजरा करत आहे, ज्याची थीम “एक योग्य सुरुवात करा – आर्थिकदृष्ट्या स्मार्ट व्हा”.

2. On February 28, 2024, Prime Minister Narendra Modi announced three major space infrastructure projects totaling Rs. 1800 crores built by the Indian Space Research Organisation (ISRO) at several Kerala-based centres. He also formally acknowledged the first four Indian astronaut candidates for the Gaganyaan mission while assessing the ambitious maiden human spaceflight programme set to launch in 2027.
28 फेब्रुवारी 2024 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी एकूण रु.च्या तीन मोठ्या अंतराळ पायाभूत सुविधा प्रकल्पांची घोषणा केली. भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) द्वारे केरळ-आधारित अनेक केंद्रांवर 1800 कोटी रुपये बांधले गेले. 2027 मध्ये प्रक्षेपित होणाऱ्या महत्त्वाकांक्षी पहिल्या मानवी अंतराळ उड्डाण कार्यक्रमाचे मूल्यांकन करताना त्यांनी गगनयान मोहिमेसाठी पहिल्या चार भारतीय अंतराळवीर उमेदवारांना औपचारिकपणे मान्यता दिली.

3. Adani Group, an Indian conglomerate, presented the country’s first domestic ammunition and missile production plant through a joint venture with Israel’s Elbit Systems, aimed at meeting the armed services’ self-sufficiency demands. Army Chief General Manoj Pande and Uttar Pradesh Chief Minister Yogi Adityanath inaugurated the Defence Corridor Immunisation Manufacturing Complex of Adani Defence and Aerospace, which spans 500 acres, in Kanpur, Uttar Pradesh.
अदानी समूह, एक भारतीय समूह, सशस्त्र सेवांच्या स्वयंपूर्णतेच्या मागण्या पूर्ण करण्याच्या उद्देशाने, इस्रायलच्या एल्बिट सिस्टम्ससह संयुक्त उपक्रमाद्वारे देशातील पहिला देशी दारूगोळा आणि क्षेपणास्त्र उत्पादन प्रकल्प सादर केला. लष्करप्रमुख जनरल मनोज पांडे आणि उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांनी उत्तर प्रदेशातील कानपूर येथे 500 एकर पसरलेल्या अदानी डिफेन्स अँड एरोस्पेसच्या डिफेन्स कॉरिडॉर इम्युनायझेशन मॅन्युफॅक्चरिंग कॉम्प्लेक्सचे उद्घाटन केले.

4. India Hate Lab, a research company located in the United States that tracks hate speech trends, presented worrying data in February 2024 emphasising an exponential spike in online and offline hate discourse, demands for violence, and incitement against Muslims in 2023, accentuating volatile communal fault lines.
इंडिया हेट लॅब – द्वेषयुक्त भाषण ट्रेंडचा मागोवा घेणाऱ्या युनायटेड स्टेट्स आधारित संशोधन गटाने फेब्रुवारी 2024 मध्ये त्रासदायक निष्कर्ष प्रसिद्ध केले ज्यात ऑनलाइन आणि ऑफलाइन द्वेषपूर्ण वक्तृत्वामध्ये घातपाती वाढ, 2023 मध्ये अस्थिर सांप्रदायिक दोष रेषा अधोरेखित करून मुस्लिमांविरुद्ध हिंसाचार आणि चिथावणी देण्याचे आवाहन केले.

5. Prime Minister Narendra Modi has recently announced over 2,000 railway development projects totaling around ₹41,000 crore.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी अलीकडेच सुमारे ₹41,000 कोटी रुपयांच्या 2,000 हून अधिक रेल्वे विकास प्रकल्पांची घोषणा केली आहे.

6. The United States Department of Defence (DoD) and the Indian Ministry of Defence (MoD) recently attended the second India-US Defence Acceleration Ecosystem (INDUS-X) Summit in New Delhi, India.
युनायटेड स्टेट्स डिपार्टमेंट ऑफ डिफेन्स (DoD) आणि भारतीय संरक्षण मंत्रालय (MoD) यांनी अलीकडेच नवी दिल्ली, भारत येथे दुसऱ्या भारत-यूएस संरक्षण प्रवेग इकोसिस्टम (INDUS-X) शिखर परिषदेत भाग घेतला.

7. Astronomers have discovered a group of hot, helium-covered stars in binary systems, which might help us better comprehend stellar dynamics and development.
खगोलशास्त्रज्ञांनी बायनरी सिस्टीममध्ये गरम, हेलियम-आच्छादित ताऱ्यांचा समूह शोधला आहे, ज्यामुळे आम्हाला तारकीय गतिशीलता आणि विकास अधिक चांगल्या प्रकारे समजण्यास मदत होऊ शकते.

8. Berhampur University researchers identified a new species of marine amphipod in Chilika Lake. It is titled Parhyale Odian after Odisha’s native language, Odia.
ओडिशाच्या बेरहामपूर विद्यापीठातील संशोधकांनी चिलीका सरोवरात सागरी अँफिपॉडची नवीन प्रजाती शोधून काढली. ओडिशाची मूळ भाषा ओडिया या नावावरून याला परह्यले ओडियन असे नाव देण्यात आले आहे.

Current Affairs 26 February 2024

1. Focusing on the most recent nationwide Household Consumption Expenditure Survey (HCES) carried out by the National Statistical Office in 2022-23, the Ministry of Statistics and Programme Implementation (MoSPI) has just released key findings from the survey.
राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालयाने 2022-23 मध्ये केलेल्या सर्वात अलीकडील देशव्यापी घरगुती उपभोग खर्च सर्वेक्षण (HCES) वर लक्ष केंद्रित करून, सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाने (MoSPI) नुकतेच सर्वेक्षणातील महत्त्वाचे निष्कर्ष प्रसिद्ध केले आहेत.

2. The joint exercise ‘Dharma Guardian 2024’ between the Japanese Ground Self-Defense Forces and the Indian Army commenced at Mahajan Field Firing Ranges in Rajasthan, India, on February 25th. It is scheduled to conclude on March 9th, 2024.
जपानी ग्राउंड सेल्फ-डिफेन्स फोर्सेस आणि भारतीय सैन्य यांच्यातील संयुक्त सराव ‘धर्म संरक्षक 2024’ 25 फेब्रुवारी रोजी भारतातील राजस्थानमधील महाजन फील्ड फायरिंग रेंजमध्ये सुरू झाला. 9 मार्च 2024 रोजी त्याची सांगता होणार आहे.

3. In order to develop a pan-India Language Mapping Project known as the “Language Atlas” of India, the Indira Gandhi National Centre for Arts (IGNCA), an independent organisation under the Union Culture Ministry, has suggested conducting a linguistic census across the nation.
भारताचा “भाषा ऍटलस” म्हणून ओळखला जाणारा संपूर्ण भारत भाषा मॅपिंग प्रकल्प विकसित करण्यासाठी, इंदिरा गांधी नॅशनल सेंटर फॉर आर्ट्स (IGNCA) या केंद्रीय संस्कृती मंत्रालयाच्या अंतर्गत असलेल्या स्वतंत्र संस्थेने देशभरात भाषिक जनगणना करण्याचे सुचवले आहे. .

4. Prime Minister Narendra Modi opened the strategically significant Sudarshan Setu bridge on February 24, 2024, which spans the Gulf of Kutch and links the Gujarati coast’s Beyt Dwarka Island with the Dwarka peninsula. It is India’s longest cable-stayed road bridge, spanning more than two km.
The bridge, once called “Signature Bridge,” has been dubbed “Sudarshan Setu,” or simply “Sudarshan Bridge.”
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 24 फेब्रुवारी 2024 रोजी धोरणात्मकदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण असलेल्या सुदर्शन सेतू पुलाचे उद्घाटन केले, जो कच्छच्या आखातामध्ये पसरलेला आहे आणि गुजराती किनारपट्टीच्या बेट द्वारका बेटाला द्वारका द्वीपकल्पाशी जोडतो. हा भारतातील सर्वात लांब केबल-स्टेड रोड ब्रिज आहे, जो दोन किमीपेक्षा जास्त पसरलेला आहे.
एकेकाळी “सिग्नेचर ब्रिज” म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या या पुलाला “सुदर्शन सेतू” किंवा फक्त “सुदर्शन पूल” असे नाव देण्यात आले आहे.

5. In a position paper titled “Senior Care Reforms in India: Reimagining the Senior Care Paradigm,” published recently by the NITI Aayog, action is recommended about how to increase attention to senior care.
NITI आयोगाने अलीकडेच प्रकाशित केलेल्या “भारतातील वरिष्ठ काळजी सुधारणे: वरिष्ठ काळजीच्या प्रतिमानाची पुनर्कल्पना” या शीर्षकाच्या पेपरमध्ये, वरिष्ठांच्या काळजीकडे लक्ष कसे वाढवायचे याबद्दल कृती करण्याची शिफारस केली आहे.

6. Several Indian states have argued that they are not receiving their fair share of tax revenues under the current tax devolution structure. They believe that their states pay more into the national tax pool than they receive in return.
बऱ्याच भारतीय राज्यांनी असा युक्तिवाद केला आहे की त्यांना सध्याच्या कर वितरण रचनेनुसार कर महसुलातील त्यांचा वाजवी वाटा मिळत नाही. त्यांचा असा विश्वास आहे की त्यांची राज्ये राष्ट्रीय कर पूलमध्ये त्यांना मिळणाऱ्या मोबदल्यात जास्त पैसे देतात.

7. India plans to overhaul its nuclear energy sector by asking private corporations to spend around USD 26 billion, signalling a fundamental shift in its energy strategy.
भारताने आपल्या अणुऊर्जा क्षेत्राची पुनर्रचना करण्याची योजना खाजगी कंपन्यांना सुमारे USD 26 अब्ज खर्च करण्यास सांगून, त्याच्या ऊर्जा धोरणात मूलभूत बदलाचे संकेत दिले आहेत.

8. Researchers at the Indian Institute of Science (IISc) in Bengaluru developed a synthetic human antibody capable of neutralising a potent neurotoxic generated by Elapidae snakes such as the cobra, king cobra, krait, and black mamba.
बेंगळुरू येथील इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स (IISc) मधील संशोधकांनी कोब्रा, किंग कोब्रा, क्रेट आणि ब्लॅक मांबा यांसारख्या एलापिडे सापांनी निर्माण केलेल्या शक्तिशाली न्यूरोटॉक्सिकला निष्प्रभ करण्यास सक्षम एक कृत्रिम मानवी प्रतिपिंड विकसित केला आहे.

Current Affairs 24 February 2024

1. As the Russia-Ukraine conflict enters its second year in February 2024, the European Union and the United States jointly proclaim comprehensive additional sanctions against Moscow for the aggression that has disrupted global peace. These additional sanctions consist of over 500 fresh punitive measures.
रशिया-युक्रेन संघर्ष फेब्रुवारी 2024 मध्ये दुसऱ्या वर्षात प्रवेश करत असताना, युरोपियन युनियन आणि युनायटेड स्टेट्स यांनी संयुक्तपणे जागतिक शांततेला बाधा आणणाऱ्या आक्रमकतेबद्दल मॉस्कोवर सर्वसमावेशक अतिरिक्त निर्बंधांची घोषणा केली. या अतिरिक्त मंजुरींमध्ये 500 हून अधिक ताज्या दंडात्मक उपायांचा समावेश आहे.

2. The implementation of a 5-year multiple-entry tourism visa policy for Indian citizens was initiated by Dubai authorities in February 2024. The objective was to enhance yearly visitor arrivals from the primary source market and strengthen cultural-economic ties.
भारतीय नागरिकांसाठी 5 वर्षांच्या बहु-प्रवेश पर्यटन व्हिसा धोरणाची अंमलबजावणी फेब्रुवारी 2024 मध्ये दुबईच्या अधिकाऱ्यांनी सुरू केली होती. प्राथमिक स्त्रोत बाजारातून वार्षिक अभ्यागतांची आवक वाढवणे आणि सांस्कृतिक-आर्थिक संबंध मजबूत करणे हा उद्देश होता.

3. Under the leadership of the Bharatiya Janata Party, the Chhattisgarh government has recommenced efforts to establish an aluminium manufacturing hub on more than 140 hectares of land in the Korba district. The objective is to stimulate the small-scale aluminium product industry by capitalising on the presence of Bharat Aluminium Company Limited (BALCO), the state-owned major aluminium producer.
भारतीय जनता पक्षाच्या नेतृत्वाखाली, छत्तीसगड सरकारने कोरबा जिल्ह्यात 140 हेक्टरपेक्षा जास्त जमिनीवर ॲल्युमिनियम उत्पादन केंद्र स्थापन करण्यासाठी पुन्हा प्रयत्न सुरू केले आहेत. भारत ॲल्युमिनियम कंपनी लिमिटेड (BALCO), सरकारी मालकीची प्रमुख ॲल्युमिनियम उत्पादक कंपनीच्या उपस्थितीचे भांडवल करून लघु-स्तरीय ॲल्युमिनियम उत्पादन उद्योगाला चालना देणे हा उद्देश आहे.

4. The prevalence of high-risk pregnancies throughout India is illuminated in a recent Journal of Global Health article by scientists from the National Institute for Research in Reproductive and Child Health (NIRRCH) of the Indian Council of Medical Research (ICMR) in Mumbai.
मुंबईतील इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्च (ICMR) च्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट फॉर रिसर्च इन रिप्रॉडक्टिव्ह अँड चाइल्ड हेल्थ (NIRRCH) च्या शास्त्रज्ञांच्या अलीकडील जर्नल ऑफ ग्लोबल हेल्थ लेखात संपूर्ण भारतभर उच्च-जोखमीच्या गर्भधारणेचा प्रसार करण्यात आला आहे.

5. A recent examination of high-resolution satellite pictures for the years 2021-2022 found an alarming pattern of ice loss in Africa, notably in East Africa’s tropical glaciers.
2021-2022 या वर्षांसाठी उच्च-रिझोल्यूशन उपग्रह चित्रांच्या अलीकडील तपासणीत आफ्रिकेतील बर्फाच्या नुकसानाचा एक चिंताजनक नमुना आढळून आला, विशेषत: पूर्व आफ्रिकेतील उष्णकटिबंधीय हिमनद्यांमध्ये.

6. Facilitated by the Ministry of Electronics & IT, Microsoft and iCreate recently signed a Memorandum of Understanding (MoU) to promote AI firms in India.
इलेक्ट्रॉनिक्स आणि आयटी मंत्रालयाद्वारे सुसज्ज, मायक्रोसॉफ्ट आणि iCreate यांनी अलीकडेच भारतातील AI कंपन्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली.

Current Affairs 19 February 2024

1. In accordance with directives from the Election Commission of India, authorities in Tamil Nadu have, for the first time, placed under surveillance ambit elite clubs and star hotels serving alcoholic beverages prior to the April-May 2024 general election in India.
भारताच्या निवडणूक आयोगाच्या निर्देशांनुसार, तामिळनाडूमधील अधिकाऱ्यांनी, भारतातील एप्रिल-मे 2024 च्या सार्वत्रिक निवडणुकीपूर्वी प्रथमच, अल्कोहोलयुक्त पेये देणाऱ्या एलिट क्लब आणि स्टार हॉटेल्सवर पाळत ठेवली आहे.

2. After 2030, the Indian Army intends to replace its ageing T-72 fleet with 1,770 technologically advanced Future Ready Combat Vehicles (FRCVs) through a $57 billion indigenous initiative. These FRCVs are of Russian origin. A request for proposal (RFP) for the competitive selection of Indian manufacturers is anticipated to be issued this year
2030 नंतर, भारतीय सैन्याने 57 अब्ज डॉलर्सच्या स्वदेशी उपक्रमाद्वारे 1,770 तांत्रिकदृष्ट्या प्रगत फ्यूचर रेडी कॉम्बॅट व्हेइकल्स (FRCVs) सह आपल्या वृद्ध T-72 फ्लीटला बदलण्याचा मानस आहे. हे FRCV मूळ रशियन आहेत. भारतीय उत्पादकांच्या स्पर्धात्मक निवडीसाठी प्रस्तावाची विनंती (RFP) यावर्षी जारी होण्याची अपेक्षा आहे.

3. Within three years, the Government of India has mandated that all higher and secondary educational establishments in the nation provide digital study materials in Indian languages for all academic courses. The objective of this policy is to facilitate students’ studies in their mother dialects, in accordance with the linguistic diversity of India.
तीन वर्षांच्या आत, भारत सरकारने देशातील सर्व उच्च आणि माध्यमिक शैक्षणिक आस्थापनांना सर्व शैक्षणिक अभ्यासक्रमांसाठी भारतीय भाषांमध्ये डिजिटल अभ्यास साहित्य उपलब्ध करून देण्याचे आदेश दिले आहेत. भारतातील भाषिक विविधतेच्या अनुषंगाने विद्यार्थ्यांना त्यांच्या मातृभाषेत अभ्यास करणे हे या धोरणाचे उद्दिष्ट आहे.

4. The 12th iteration of the multilateral naval exercise MILAN, scheduled to take place in Visakhapatnam from February 19th to the 27th, 2024, was officially declared by the Indian Navy on the 18th of February 2024. Invited to participate in the mega event are more than fifty countries.
जपानमधील ‘सोमिनसाई’ या नावाने ओळखला जाणारा विलक्षण ‘नग्न उत्सव’ देशाच्या झपाट्याने वृद्धत्वाच्या लोकसंख्येने सादर केलेल्या लोकसंख्येच्या आव्हानांमुळे अडचणींचा सामना करावा लागला आहे. दरवर्षी फेब्रुवारीमध्ये पाळल्या जाणाऱ्या थंड हवामानाच्या उत्सवादरम्यान, पुरुषांचे थवे कंगोरे घातलेले असतात, स्पष्टपणे देवांना सुखी कापणीसाठी संतुष्ट करण्यासाठी.

5. Reigniting cricketing annals, star Indian off-spinner Ravichandran Ashwin entered cricketing annals as the ninth bowler overall and second from India, following the legendary Anil Kumble, to amass 500 Test wickets.
क्रिकेटच्या इतिहासावर पुनरागमन करत, स्टार भारतीय ऑफ-स्पिनर रविचंद्रन अश्विनने क्रिकेटच्या इतिहासात 500 कसोटी विकेट्स जमा करून दिग्गज अनिल कुंबळेच्या खालोखाल एकंदर नववा आणि भारताकडून दुसरा गोलंदाज म्हणून प्रवेश केला.

6. A significant diplomatic boost to the Quadrilateral Security Dialogue (Quad) has been provided by the passage of a bill by the United States House of Representatives that seeks to strengthen strategic ties among its four member states: the USA, Australia, India, and Japan.
युनायटेड स्टेट्स हाऊस ऑफ रिप्रेझेंटेटिव्हने एक विधेयक मंजूर केल्याने चतुर्भुज सुरक्षा संवाद (क्वाड) ला एक महत्त्वपूर्ण राजनैतिक चालना दिली गेली आहे जी त्याच्या चार सदस्य देशांमधील धोरणात्मक संबंध मजबूत करण्याचा प्रयत्न करते: यूएसए, ऑस्ट्रेलिया, भारत आणि जपान.

7. In a recent ruling, the Supreme Court declined parole for an individual suspected of involvement in a Khalistan module. The court argued that the Unlawful Activities Prevention Act (UAPA) does not apply to the principle that “jail is the exception, bail is the rule.”
अलीकडील निर्णयात, सर्वोच्च न्यायालयाने खलिस्तान मॉड्यूलमध्ये सहभागी असल्याच्या संशयित व्यक्तीला पॅरोल नाकारला. न्यायालयाने असा युक्तिवाद केला की बेकायदेशीर क्रियाकलाप प्रतिबंध कायदा (यूएपीए) “तुरुंग हा अपवाद आहे, जामीन हा नियम आहे” या तत्त्वावर लागू होत नाही.

8. The Indian Finance Minister announced during the presentation of the interim Union budget 2024-25 that India intends to engage in negotiations with its trade partners regarding Bilateral Investment Treaties (BITs) as a means to enhance the influx of Foreign Direct Investment (FDI).
भारताच्या अर्थमंत्र्यांनी अंतरिम केंद्रीय अर्थसंकल्प 2024-25 च्या सादरीकरणादरम्यान जाहीर केले की भारत थेट परदेशी गुंतवणुकीचा (FDI) ओघ वाढविण्याचे एक साधन म्हणून द्विपक्षीय गुंतवणूक करार (BITs) संदर्भात आपल्या व्यापार भागीदारांशी वाटाघाटी करू इच्छित आहे.

Current Affairs 14 February 2024

1. Specific services, including Microsoft’s Bing search engine and Apple’s iMessage, have been exempted from the European Union’s recently implemented stringent regulations pertaining to Big Tech companies.
Microsoft चे Bing शोध इंजिन आणि Apple च्या iMessage यासह विशिष्ट सेवांना, बिग टेक कंपन्यांशी संबंधित युरोपियन युनियनच्या अलीकडे लागू केलेल्या कठोर नियमांमधून सूट देण्यात आली आहे.

2. Prime Minister Narendra Modi introduced the “PM Surya Ghar: Muft Bijli Yojana” in February 2024 with the intention of encouraging the widespread installation of rooftop solar panels in Indian households by means of monetary incentives. Finance Minister Nirmala Sitharaman initially declared the free electricity initiative in her interim budget speech on February 1.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी आर्थिक प्रोत्साहनांद्वारे भारतीय घरांमध्ये रूफटॉप सोलर पॅनेलची व्यापक स्थापना करण्यास प्रोत्साहन देण्याच्या उद्देशाने फेब्रुवारी 2024 मध्ये “पीएम सूर्य घर: मुफ्त बिजली योजना” सुरू केली. अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी सुरुवातीला 1 फेब्रुवारी रोजी त्यांच्या अंतरिम अर्थसंकल्पीय भाषणात मोफत वीज उपक्रमाची घोषणा केली.

3. Prime Minister Narendra Modi of India paid a state visit to the United Arab Emirates in February 2024. During the significant diplomatic visit, India and the UAE signed a number of substantial agreements aimed at advancing future technological and commercial collaborations.
भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी फेब्रुवारी 2024 मध्ये संयुक्त अरब अमिरातीला राज्य भेट दिली. महत्त्वाच्या राजनैतिक भेटीदरम्यान, भारत आणि UAE यांनी भविष्यातील तांत्रिक आणि व्यावसायिक सहकार्यांना पुढे नेण्याच्या उद्देशाने अनेक महत्त्वपूर्ण करारांवर स्वाक्षरी केली.

4. India was bestowed with the prestigious GovTech Prize, established by the UAE government, during the World Government Summit in February 2024. The “AI-Powered Government Services” category was won by India for its pioneering iRASTE initiative, which revolutionises road safety through the implementation of artificial intelligence. The award acknowledged the innovative approach taken by the Ministry of Road Transport and Highways in integrating artificial intelligence and predictive analytics into urban transport networks. The award was presented by the crown prince of Dubai, Sheikh Hamdan bin Mohammed Al Maktoum.
फेब्रुवारी 2024 मध्ये जागतिक सरकार शिखर परिषदेदरम्यान UAE सरकारने स्थापन केलेल्या प्रतिष्ठित GovTech पुरस्काराने भारताला बहाल करण्यात आले. “AI-Powered Government Services” श्रेणी भारताने त्याच्या अग्रगण्य iRASTE उपक्रमासाठी जिंकली, जी अंमलबजावणीद्वारे रस्ते सुरक्षेत क्रांती घडवून आणते. कृत्रिम बुद्धिमत्तेचे. या पुरस्काराने शहरी वाहतूक नेटवर्कमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्ता आणि भविष्यसूचक विश्लेषणे एकत्रित करण्यासाठी रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने घेतलेल्या नाविन्यपूर्ण दृष्टिकोनाची कबुली दिली आहे. दुबईचे युवराज शेख हमदान बिन मोहम्मद अल मकतूम यांच्या हस्ते हा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.

5. The imminent collapse of the Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC) is a matter of concern at present, and recent studies indicate that emissions caused by human activities could potentially accelerate this phenomenon between 2025 and 2095.
अटलांटिक मेरिडिओनल ओव्हरटर्निंग सर्कुलेशन (AMOC) चा नजीकचा नाश हा सध्या चिंतेचा विषय आहे आणि अलीकडील अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की मानवी क्रियाकलापांमुळे उत्सर्जन 2025 आणि 2095 दरम्यान संभाव्यपणे या घटनेला गती देऊ शकते.

6. A recently published study, entitled “Production Vulnerability to Wheat Blast Disease under Climate Change,” has identified potential correlations between the fungal plant disease Wheat Blast and a warming climate.
This study provides a historical account of epidemics of WB, with a particular focus on its subsequent spread from its initial site in South America to Bangladesh in 2016 and Zambia in 2018. The disease exhibits an association with meteorological conditions that are impacted by El Niño.
नुकत्याच प्रकाशित झालेल्या अभ्यासात, “हवामान बदल अंतर्गत गहू स्फोट रोगासाठी उत्पादन असुरक्षितता” या नावाने बुरशीजन्य वनस्पती रोग गहू ब्लास्ट आणि तापमानवाढ हवामान यांच्यातील संभाव्य परस्परसंबंध ओळखले गेले आहेत.
हा अभ्यास WB च्या महामारीचे ऐतिहासिक खाते प्रदान करतो, 2016 मध्ये दक्षिण अमेरिकेतील त्याच्या सुरुवातीच्या ठिकाणापासून बांगलादेशापर्यंत आणि 2018 मध्ये झांबियापर्यंत त्याच्या प्रसारावर विशेष लक्ष केंद्रित करतो. हा रोग एल निनोमुळे प्रभावित झालेल्या हवामानविषयक परिस्थितींशी संबंध दर्शवितो.

Current Affairs 13 February 2024

1. The Dubai Air Taxi Service is a planned aerial transportation network set to revolutionize urban mobility in Dubai, United Arab Emirates. When it launches in 2026, it is projected to become the inaugural citywide air transportation service globally. Dubai engaged into accords at the World Government Summit in February 2024 that authorised the construction of an eVTOL air taxi system that would span the entire city. The accords established a worldwide unprecedented dedication to introducing such a comprehensive service and solidified Dubai’s position as a frontrunner in transportation innovation on a global scale.
दुबई एअर टॅक्सी सेवा हे एक नियोजित हवाई वाहतूक नेटवर्क आहे जे दुबई, संयुक्त अरब अमिरातीमध्ये शहरी गतिशीलतेमध्ये क्रांती घडवून आणण्यासाठी सेट केले आहे. 2026 मध्ये लॉन्च झाल्यावर, ती जागतिक स्तरावर शहरव्यापी हवाई वाहतूक सेवा बनण्याचा अंदाज आहे. दुबईने फेब्रुवारी 2024 मध्ये वर्ल्ड गव्हर्नमेंट समिटमध्ये सामंजस्य करार केले ज्याने eVTOL एअर टॅक्सी सिस्टीमच्या बांधकामास अधिकृत केले जे संपूर्ण शहर व्यापेल. अशा सर्वसमावेशक सेवेचा परिचय करून देण्यासाठी या करारांनी जगभरात अभूतपूर्व समर्पण प्रस्थापित केले आणि जागतिक स्तरावर वाहतूक नवोपक्रमात आघाडीवर म्हणून दुबईचे स्थान मजबूत केले.

2. Recently published in the 286th Law Commission Report, the establishment of a Standard Operating Procedure (SOP) and Epidemic Plan is suggested as a means to combat future epidemics. It highlighted limitations of the colonial-era Epidemic Diseases Act, 1897 (EDA) which lacks guidelines on critical issues like division of powers between central and state governments. Consequently, uncoordinated responses ensue in the midst of epidemics. A new law or amendments to EDA were proposed in the report in order to fill these gaps.
अलीकडेच प्रकाशित झालेल्या 286 व्या कायदा आयोगाच्या अहवालात, भविष्यातील साथीच्या रोगांचा सामना करण्यासाठी एक मानक कार्यप्रणाली (SOP) आणि महामारी योजनेची स्थापना सुचवण्यात आली आहे. त्यात वसाहती काळातील महामारी रोग कायदा, 1897 (EDA) च्या मर्यादांवर प्रकाश टाकण्यात आला ज्यामध्ये केंद्र आणि राज्य सरकारांमधील अधिकारांचे विभाजन यासारख्या गंभीर मुद्द्यांवर मार्गदर्शक तत्त्वे नाहीत. परिणामी, महामारीच्या काळात असंबद्ध प्रतिसाद मिळतात. ही पोकळी भरून काढण्यासाठी अहवालात नवीन कायदा किंवा EDA मध्ये सुधारणा प्रस्तावित करण्यात आल्या होत्या.

3. The pristine Gupteswar Forest, near to the Gupteswar Shiva temple in Odisha’s Koraput district, has been designated as the state’s fourth Biodiversity-Heritage Site (BHS), according to a recent government announcement. The location spans 350 hectares of delimited territory.
नुकत्याच झालेल्या सरकारी घोषणेनुसार, ओडिशाच्या कोरापुट जिल्ह्यातील गुप्तेश्वर शिव मंदिराजवळील प्राचीन गुप्तेश्वर जंगलाला राज्याचे चौथे जैवविविधता-वारसा स्थळ (BHS) म्हणून नियुक्त केले गेले आहे. हे स्थान 350 हेक्टर मर्यादित क्षेत्र व्यापलेले आहे.

4. The ruling Mahagathbandhan coalition of Bihar, which included Nitish Kumar’s Janata Dal (United), Tejashwi Yadav’s Rashtriya Janata Dal (RJD), and Congress, came to an end in January 2023. Kumar subsequently established an alliance with the BJP, resigned as Chief Minister, and took another oath with new allies. This sparked a floor test in the Bihar Legislative Assembly on February 12, 2023, to establish whether Kumar’s new administration had the support of the House.
बिहारमधील सत्ताधारी महागठबंधन युती, ज्यामध्ये नितीश कुमार यांचा जनता दल (युनायटेड), तेजस्वी यादव यांचा राष्ट्रीय जनता दल (आरजेडी) आणि काँग्रेस यांचा समावेश होता, जानेवारी 2023 मध्ये संपुष्टात आले. कुमार यांनी त्यानंतर भाजपसोबत युती केली, मुख्यमंत्रीपदाचा राजीनामा दिला. , आणि नवीन मित्रांसह आणखी एक शपथ घेतली. यामुळे कुमार यांच्या नवीन प्रशासनाला सभागृहाचा पाठिंबा आहे की नाही हे स्थापित करण्यासाठी 12 फेब्रुवारी 2023 रोजी बिहार विधानसभेत floor चाचणी घेण्यात आली.

5. The ‘Greening and Restoration of Wasteland with Agroforestry’ (GROW) report and portal were recently introduced by the NITI Aayog. The NITI Aayog’s GROW initiative employs remote sensing and GIS to evaluate the viability of agroforestry in every district of India. By 2030, it intends to create an additional carbon sink and restore 26 million hectares of degraded land.
‘ग्रीनिंग अँड रिस्टोरेशन ऑफ वेस्टलँड विथ ॲग्रो फॉरेस्ट्री’ (GROW) अहवाल आणि पोर्टल नुकतेच NITI आयोगाने सादर केले. NITI आयोगाचा GROW उपक्रम भारतातील प्रत्येक जिल्ह्यात कृषी वनीकरणाच्या व्यवहार्यतेचे मूल्यांकन करण्यासाठी रिमोट सेन्सिंग आणि GIS चा वापर करतो. 2030 पर्यंत, अतिरिक्त कार्बन सिंक तयार करण्याचा आणि 26 दशलक्ष हेक्टर निकृष्ट जमीन पुनर्संचयित करण्याचा त्यांचा मानस आहे.

Current Affairs 12 February 2024

1. India inaugurated UPI payment services in Sri Lanka and Mauritius during a virtual event attended by Prime Minister Modi and the presidents of the two countries. The move makes UPI settlement services available to Indian nationals going to these nations, as well as Mauritian nationals visiting India.
भारताने श्रीलंका आणि मॉरिशसमध्ये UPI पेमेंट सेवांचे उद्घाटन पंतप्रधान मोदी आणि दोन्ही देशांच्या अध्यक्षांच्या उपस्थितीत झालेल्या आभासी कार्यक्रमात केले. या निर्णयामुळे या राष्ट्रांमध्ये जाणाऱ्या भारतीय नागरिकांना तसेच भारताला भेट देणाऱ्या मॉरिशियन नागरिकांसाठी UPI सेटलमेंट सेवा उपलब्ध होईल.

2. On February 12, 2024, the Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals (CMS), a UN biodiversity treaty, released the report “State of the World’s Migratory Species – 2024”.It presents the first complete global evaluation of the conservation status and threats to migratory species. The analysis discovers that, while some species are improving, over half of CMS-listed migratory species are dropping, with more than one-fifth threatened with extinction.
12 फेब्रुवारी 2024 रोजी, वन्य प्राण्यांच्या स्थलांतरित प्रजातींचे संवर्धन (सीएमएस), संयुक्त राष्ट्रांच्या जैवविविधता कराराने, “जगातील स्थलांतरित प्रजातींचे राज्य – 2024” हा अहवाल प्रसिद्ध केला. हे संवर्धनाचे पहिले संपूर्ण जागतिक मूल्यमापन सादर करते. स्थिती आणि स्थलांतरित प्रजातींना धोका. विश्लेषणातून असे दिसून आले आहे की, काही प्रजाती सुधारत असताना, CMS-सूचीबद्ध स्थलांतरित प्रजातींपैकी निम्म्याहून अधिक प्रजाती कमी होत आहेत, एक पंचमांश पेक्षा जास्त नष्ट होण्याचा धोका आहे.

3. The US Federal Communications Commission (FCC) has outlawed AI-generated robocalls in response to an increase in voice cloning frauds affecting thousands of Americans. Artificial intelligence can now generate convincing false audio and video, making it easier to defraud people. The FCC intends to prevent fraudsters from utilising AI voice cloning in unlawful robocalls to extort money or propagate falsehoods.
यूएस फेडरल कम्युनिकेशन्स कमिशनने (FCC) हजारो अमेरिकन लोकांना प्रभावित करणाऱ्या व्हॉईस क्लोनिंग फसवणुकीच्या वाढीला प्रतिसाद म्हणून AI-व्युत्पन्न रोबोकॉल बेकायदेशीर ठरवले आहेत. कृत्रिम बुद्धिमत्ता आता लोकांना पटवून देणारे खोटे ऑडिओ आणि व्हिडिओ तयार करू शकते, ज्यामुळे लोकांची फसवणूक करणे सोपे होईल. FCC बेकायदेशीर रोबोकॉलमध्ये AI व्हॉइस क्लोनिंगचा वापर करून पैसे उकळण्यासाठी किंवा खोट्या गोष्टींचा प्रचार करण्यापासून फसवणूक करणाऱ्यांना प्रतिबंधित करण्याचा मानस आहे.

4. Parliament recently passed two legislation aimed at modifying the Scheduled Castes (SC) and Scheduled Tribes (ST) lists in Andhra Pradesh and Odisha. The measures were approved by voice vote in the Lok Sabha.
आंध्र प्रदेश आणि ओडिशामधील अनुसूचित जाती (SC) आणि अनुसूचित जमाती (ST) याद्या सुधारित करण्याच्या उद्देशाने संसदेने अलीकडेच दोन कायदे मंजूर केले. लोकसभेत आवाजी मतदानाने उपाययोजना मंजूर करण्यात आल्या.

5. In 2021, the Support for Marginalised Individuals for Livelihood and Enterprise (SMILE) initiative was launched to advance Viksit Bharat’s objective. This includes the introduction of the Central Sector Scheme for Comprehensive Rehabilitation for the Welfare of Transgender People.
2021 मध्ये, विकसित भारतचे उद्दिष्ट पुढे नेण्यासाठी उपेक्षित व्यक्तींसाठी सपोर्ट फॉर लिव्हलीहुड अँड एंटरप्राइझ (SMILE) उपक्रम सुरू करण्यात आला. यामध्ये ट्रान्सजेंडर लोकांच्या कल्याणासाठी सर्वसमावेशक पुनर्वसनासाठी केंद्रीय क्षेत्र योजनेचा समावेश आहे.

6. The Union Cabinet recently approved the “Pradhan Mantri Matsya Kisan Samridhi Sah-Yojana (PM-MKSSY)” and extended the Fisheries Infrastructure Development Fund (FIDF) by three years, till 2025-26.
केंद्रीय मंत्रिमंडळाने नुकतीच “प्रधानमंत्री मत्स्य किसान समृद्धी सह-योजना (PM-MKSSY)” ला मंजुरी दिली आणि मत्स्यव्यवसाय पायाभूत सुविधा विकास निधी (FIDF) 2025-26 पर्यंत तीन वर्षांनी वाढवला.

7. California, US, is now dealing with an exceptional weather event known as an Atmospheric River, also known as the Pineapple Express Storm, which has the potential to dump up to 8 trillion gallons of rain across the state.
कॅलिफोर्निया, यूएस, आता वातावरणीय नदी म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या अपवादात्मक हवामानाच्या घटनेला सामोरे जात आहे, ज्याला अननस एक्सप्रेस स्टॉर्म देखील म्हटले जाते, ज्यामध्ये राज्यभर 8 ट्रिलियन गॅलन पाऊस पडण्याची क्षमता आहे.

8. Following India’s approval of CAR-T cell therapy, a pioneering cancer treatment, a patient recently received the operation and was clear of cancer cells, indicating a significant development in cancer treatment accessibility in the nation.
CAR-T सेल थेरपीला भारताने मान्यता दिल्यानंतर, एक अग्रगण्य कर्करोग उपचार, एका रूग्णाचे नुकतेच ऑपरेशन झाले आणि तो कर्करोगाच्या पेशींपासून मुक्त होता, जो देशामध्ये कर्करोग उपचार सुलभतेमध्ये लक्षणीय विकास दर्शवितो.