Current Affairs 22 May 2023

1. Researchers from the Indian Institute of Astrophysics (IIA) have proposed a pioneering metric to assess the quality of images of the Sun obtained through ground-based telescopes. This metric aims to provide a standardized measure for evaluating the clarity and accuracy of solar images captured by these telescopes.
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ ॲस्ट्रोफिजिक्स (IIA) च्या संशोधकांनी जमिनीवर आधारित दुर्बिणीद्वारे प्राप्त केलेल्या सूर्याच्या प्रतिमांच्या गुणवत्तेचे मूल्यांकन करण्यासाठी एक अग्रणी मेट्रिक प्रस्तावित केला आहे. या मेट्रिकचा उद्देश या दुर्बिणीद्वारे कॅप्चर केलेल्या सौर प्रतिमांच्या स्पष्टतेचे आणि अचूकतेचे मूल्यांकन करण्यासाठी प्रमाणित माप प्रदान करणे आहे.

2. The city of Bakhmut in Ukraine has gained attention due to its strategic location and its significance in the ongoing conflict between Russia and Ukraine. Recent events have highlighted the conflicting claims and strategic considerations surrounding Bakhmut, making it a focal point in the region.
युक्रेनमधील बाखमुत शहराने त्याच्या सामरिक स्थानामुळे आणि रशिया आणि युक्रेनमध्ये सुरू असलेल्या संघर्षात त्याचे महत्त्व यामुळे लक्ष वेधले आहे. अलीकडील घटनांनी बाखमुटच्या सभोवतालचे परस्परविरोधी दावे आणि धोरणात्मक विचारांवर प्रकाश टाकला आहे, ज्यामुळे तो प्रदेशाचा केंद्रबिंदू बनला आहे.

3. A new report called ‘A Shadow of Refuge: Rohingya Refugees in India’ focuses on the difficulties experienced by Rohingya refugees living in India. The report highlights the various challenges they face, shedding light on their situation.
‘अ शॅडो ऑफ रिफ्युज: रोहिंग्या रिफ्युजीज इन इंडिया’ नावाचा नवीन अहवाल भारतात राहणाऱ्या रोहिंग्या निर्वासितांना येणाऱ्या अडचणींवर लक्ष केंद्रित करतो. अहवालात त्यांच्यासमोर असलेल्या विविध आव्हानांवर प्रकाश टाकण्यात आला आहे, त्यांच्या परिस्थितीवर प्रकाश टाकण्यात आला आहे.

4. The Prime Minister of India recently inaugurated the International Museum Expo 2023 in New Delhi to commemorate the 47th International Museum Day. The event aimed to promote the rich cultural heritage and showcase the significance of museums in preserving history and promoting cultural exchange.
भारताच्या पंतप्रधानांनी अलीकडेच 47 व्या आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिनाच्या स्मरणार्थ नवी दिल्ली येथे आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय एक्सपो 2023 चे उद्घाटन केले. या कार्यक्रमाचा उद्देश समृद्ध सांस्कृतिक वारशाचा प्रचार करणे आणि इतिहासाचे जतन करण्यासाठी आणि सांस्कृतिक देवाणघेवाणीला प्रोत्साहन देण्यासाठी संग्रहालयांचे महत्त्व प्रदर्शित करणे हा आहे.

5. In celebration of the International Year of Millets in 2023, India’s Ministry of Food Processing Industries will organize ‘World Food India 2023’. This event aims to highlight India’s diverse food culture and attract global investments in the food processing sector. It provides a platform to showcase the country’s rich culinary heritage and promote millets as a nutritious and sustainable food source.
2023 मध्ये बाजरीचे आंतरराष्ट्रीय वर्ष साजरे करण्यासाठी, भारताचे अन्न प्रक्रिया उद्योग मंत्रालय ‘वर्ल्ड फूड इंडिया 2023’ चे आयोजन करेल. भारतातील वैविध्यपूर्ण खाद्यसंस्कृती अधोरेखित करणे आणि अन्न प्रक्रिया क्षेत्रात जागतिक गुंतवणूक आकर्षित करणे हा या कार्यक्रमाचा उद्देश आहे. हे देशातील समृद्ध पाककला वारसा प्रदर्शित करण्यासाठी आणि पौष्टिक आणि शाश्वत अन्न स्रोत म्हणून बाजरीला प्रोत्साहन देण्यासाठी एक व्यासपीठ प्रदान करते.

6. Scientists have proposed the use of Calcium-41 for radiometric dating as an alternative to Carbon-14. This new method could be used to determine the age of fossilized bones and rocks. Calcium-41 has a longer half-life compared to Carbon-14, allowing for dating of older materials. This development could provide more accurate dating techniques and expand our understanding of Earth’s history.
शास्त्रज्ञांनी कार्बन-14 चा पर्याय म्हणून रेडिओमेट्रिक डेटिंगसाठी कॅल्शियम-41 चा वापर प्रस्तावित केला आहे. ही नवीन पद्धत जीवाश्म हाडे आणि खडकांचे वय निर्धारित करण्यासाठी वापरली जाऊ शकते. कार्बन-14 च्या तुलनेत कॅल्शियम-41 चे अर्धायुष्य जास्त आहे, ज्यामुळे जुन्या सामग्रीच्या डेटिंगसाठी परवानगी मिळते. हा विकास अधिक अचूक डेटिंग तंत्र प्रदान करू शकतो आणि पृथ्वीच्या इतिहासाबद्दल आपली समज वाढवू शकतो.

Current Affairs 20 May 2023

1. Indian lenders have requested a one-year extension from the Reserve Bank of India (RBI) to implement the Expected Credit Loss (ECL)-based loan loss provisioning framework. They seek more time due to challenges caused by the COVID-19 pandemic. The ECL framework requires banks to set aside funds for potential loan losses over the loan’s lifespan. The extension, if granted, would provide additional time for lenders to comply with the RBI’s guidelines.
भारतीय सावकारांनी अपेक्षित क्रेडिट लॉस (ECL) आधारित कर्ज नुकसान तरतूद फ्रेमवर्क लागू करण्यासाठी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) कडून एक वर्षाच्या मुदतवाढीची विनंती केली आहे. कोविड-19 महामारीमुळे उद्भवलेल्या आव्हानांमुळे ते अधिक वेळ शोधतात. ECL फ्रेमवर्कसाठी बँकांनी कर्जाच्या आयुर्मानातील संभाव्य कर्जाच्या तोट्यासाठी निधी बाजूला ठेवण्याची आवश्यकता आहे. मुदतवाढ मंजूर झाल्यास, कर्जदारांना RBI च्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करण्यासाठी अतिरिक्त वेळ मिळेल.

2. India recently celebrated the 25th anniversary of Pokhran-II on 11th May 2023. The event commemorated the successful nuclear bomb test explosions conducted by India, which played a crucial role in establishing the country as a nuclear power. The Pokhran-II tests were a significant milestone in India’s nuclear history.
भारताने अलीकडेच 11 मे 2023 रोजी पोखरण-II चा 25 वा वर्धापन दिन साजरा केला. या कार्यक्रमाने भारताने केलेल्या यशस्वी अणुबॉम्ब चाचणी स्फोटांचे स्मरण केले, ज्याने देशाला अणुशक्ती म्हणून स्थापित करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. पोखरण-II चाचण्या हा भारताच्या अणु इतिहासातील एक महत्त्वाचा टप्पा होता.

3. The Finance Ministry of India, in collaboration with the Reserve Bank of India (RBI), has recently made important changes to the Foreign Exchange Management Act (FEMA). These changes now include international credit card spending outside India within the scope of the Liberalised Remittance Scheme (LRS). The objective of these amendments is to regulate and simplify overseas expenditures made using credit cards while ensuring compliance with foreign exchange regulations.
भारताच्या वित्त मंत्रालयाने, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) च्या सहकार्याने अलीकडेच परकीय चलन व्यवस्थापन कायदा (FEMA) मध्ये महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत. या बदलांमध्ये आता लिबरलाइज्ड रेमिटन्स स्कीम (LRS) च्या कार्यक्षेत्रात भारताबाहेर आंतरराष्ट्रीय क्रेडिट कार्ड खर्चाचा समावेश आहे. परकीय चलन नियमांचे पालन सुनिश्चित करताना क्रेडिट कार्ड वापरून केलेल्या परदेशातील खर्चांचे नियमन आणि सुलभीकरण करणे हा या सुधारणांचा उद्देश आहे.

4. India’s pharmaceutical industry, known as the world’s largest producer of generic drugs, has encountered notable difficulties concerning product quality and safety.
Incidents of contaminated medicines and substandard drugs in recent times have prompted concerns regarding the regulatory framework and the industry’s dedication to ensuring the production of high-quality pharmaceutical products.
जेनेरिक औषधांचा जगातील सर्वात मोठा उत्पादक म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या भारताच्या फार्मास्युटिकल उद्योगाला उत्पादनाची गुणवत्ता आणि सुरक्षेबाबत लक्षणीय अडचणींचा सामना करावा लागला आहे.
अलिकडच्या काळात दूषित औषधे आणि निकृष्ट औषधांच्या घटनांमुळे नियामक फ्रेमवर्क आणि उच्च दर्जाच्या फार्मास्युटिकल उत्पादनांचे उत्पादन सुनिश्चित करण्यासाठी उद्योगाच्या समर्पणाबद्दल चिंता निर्माण झाली आहे.

5. The Supreme Court (SC) recently upheld the amendments made by Tamil Nadu, Karnataka, and Maharashtra to the Prevention of Cruelty to Animals Act, 1960. These amendments allow for the continuation of traditional bull-taming sports such as Jallikattu, Kambala (Karnataka), and bullock-cart racing.
सर्वोच्च न्यायालयाने (SC) अलीकडेच तामिळनाडू, कर्नाटक आणि महाराष्ट्र यांनी प्राण्यांवर क्रूरता प्रतिबंधक कायदा, 1960 मध्ये केलेल्या सुधारणांवर शिक्कामोर्तब केले. या सुधारणांमुळे बैलांना छेडणे यासारख्या पारंपारिक खेळ सुरू ठेवण्यास अनुमती मिळते. जल्लीकट्टू, कंबाला (कर्नाटक), आणि बैलगाडी शर्यत.

Current Affairs 17 May 2023

1. The Indian Army’s Gajraj Corps, in partnership with multiple disaster management organizations, recently conducted a joint flood relief exercise called ‘Exercise Jal Rahat.’
भारतीय लष्कराच्या गजराज कॉर्प्सने, अनेक आपत्ती व्यवस्थापन संस्थांच्या भागीदारीत, अलीकडेच ‘जल राहत व्यायाम’ नावाचा संयुक्त पूर मदत सराव आयोजित केला.

2. The Association for Democratic Reforms (ADR) recently published a report titled “Analysis of Sources of Funding of Regional Parties of India, FY 2021-22.” The report provides insights into the income sources of regional political parties during the financial year 2021-22.
असोसिएशन फॉर डेमोक्रॅटिक रिफॉर्म्स (ADR) ने अलीकडेच “भारतीय प्रादेशिक पक्षांच्या निधीच्या स्त्रोतांचे विश्लेषण, FY 2021-22” शीर्षकाचा अहवाल प्रकाशित केला. अहवाल 2021-22 या आर्थिक वर्षात प्रादेशिक राजकीय पक्षांच्या उत्पन्नाच्या स्रोतांबद्दल अंतर्दृष्टी प्रदान करतो.

3. The United Nations Environment Programme (UNEP) recently published a report titled “Turning off the Tap: How the world can end plastic pollution and create a circular economy.” The report focuses on strategies and actions to address plastic pollution and promote the transition to a circular economy.
युनायटेड नेशन्स एन्व्हायर्नमेंट प्रोग्राम (UNEP) ने अलीकडेच “टर्निंग ऑफ द टॅप: कसे जग प्लास्टिक प्रदूषण समाप्त करू शकते आणि वर्तुळाकार अर्थव्यवस्था तयार करू शकते” या शीर्षकाचा अहवाल प्रकाशित केला आहे. हा अहवाल प्लास्टिक प्रदूषणाला संबोधित करण्यासाठी आणि वर्तुळाकार अर्थव्यवस्थेच्या संक्रमणास प्रोत्साहन देण्यासाठी धोरणे आणि कृतींवर केंद्रित आहे.

4. The World Health Organization (WHO) has recently released new guidelines recommending against the consumption of non-sugar sweeteners (NSS) as a method to prevent unhealthy weight gain and lower the risk of non-communicable diseases (NCDs). The guidelines aim to provide evidence-based recommendations for individuals and policymakers regarding the use of sweeteners and their potential impact on health.
जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) नुकतीच नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत ज्यात नॉन-शुगर स्वीटनर्स (NSS) च्या वापराविरूद्ध शिफारस केली आहे ज्यामुळे अस्वास्थ्यकर वजन वाढू नये आणि गैर-संसर्गजन्य रोगांचा (NCDs) धोका कमी होईल. मार्गदर्शक तत्त्वांचे उद्दिष्ट व्यक्ती आणि धोरणकर्त्यांसाठी गोड पदार्थांच्या वापराबाबत आणि त्यांच्या आरोग्यावर होणार्‍या संभाव्य परिणामाबाबत पुराव्यावर आधारित शिफारशी प्रदान करणे आहे.

5. The Tungnath temple, situated in the scenic Rudraprayag district of Garhwal Himalayas, has recently garnered the interest of researchers from the Archaeological Survey of India (ASI). The ASI is studying the temple to gain insights into its historical and architectural significance. This initiative aims to preserve and understand the cultural heritage associated with the temple, contributing to our knowledge of the region’s rich history.
गढवाल हिमालयातील निसर्गरम्य रुद्रप्रयाग जिल्ह्यात वसलेले तुंगनाथ मंदिर अलीकडेच भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण (ASI) च्या संशोधकांच्या पसंतीस उतरले आहे. एएसआय मंदिराच्या ऐतिहासिक आणि वास्तुशास्त्रीय महत्त्वाची माहिती मिळवण्यासाठी त्याचा अभ्यास करत आहे. या उपक्रमाचा उद्देश मंदिराशी निगडित सांस्कृतिक वारसा जतन करणे आणि समजून घेणे, या प्रदेशाच्या समृद्ध इतिहासाच्या आपल्या ज्ञानात योगदान देणे आहे.

6. A new drug called lecanemab, developed by Biogen and Eisai, received accelerated approval from the FDA to treat Alzheimer’s disease. Now, Eli Lilly, another pharmaceutical company, has introduced its own candidate treatment for Alzheimer’s called donanemab. These advancements offer hope for better options in the treatment of Alzheimer’s disease.
बायोजेन आणि इसाई यांनी विकसित केलेल्या लेकेनेमॅब नावाच्या नवीन औषधाला अल्झायमर रोगावर उपचार करण्यासाठी FDA कडून त्वरित मान्यता मिळाली. आता, एली लिली या दुसर्‍या फार्मास्युटिकल कंपनीने अल्झायमरसाठी डोनानेमॅब नावाचा स्वतःचा उमेदवार उपचार सुरू केला आहे. या प्रगतीमुळे अल्झायमर रोगाच्या उपचारात चांगल्या पर्यायांची आशा आहे.

7. Coastal zones in East Asia, the Middle East, and West Africa are economically important and experiencing extensive land reclamation projects. However, these projects face environmental challenges and risks from rising sea levels and storm surges.
पूर्व आशिया, मध्य पूर्व आणि पश्चिम आफ्रिकेतील किनारी क्षेत्र आर्थिकदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण आहेत आणि व्यापक भू-सुधार प्रकल्पांचा अनुभव घेत आहेत. तथापि, या प्रकल्पांना पर्यावरणीय आव्हाने आणि समुद्राची वाढती पातळी आणि वादळाच्या जोखमीचा सामना करावा लागतो.

8. A recent study has highlighted that the thawing of permafrost poses an environmental threat to numerous sites with legacy industrial contamination. This thawing process may lead to the dispersion of toxic substances in the Arctic region.
अलीकडील अभ्यासात असे दिसून आले आहे की पर्माफ्रॉस्ट वितळल्याने परंपरागत औद्योगिक दूषिततेसह असंख्य साइट्सना पर्यावरणीय धोका निर्माण होतो. या वितळण्याच्या प्रक्रियेमुळे आर्क्टिक प्रदेशात विषारी पदार्थ पसरू शकतात.

9. Recently, the Aadhaar-enabled Payment System (AePS) in India has been exploited by cybercriminals, resulting in unauthorized access to users’ bank accounts.
अलीकडे, भारतातील आधार-सक्षम पेमेंट सिस्टम (AePS) चा सायबर गुन्हेगारांनी गैरफायदा घेतला आहे, परिणामी वापरकर्त्यांच्या बँक खात्यांमध्ये अनधिकृत प्रवेश केला गेला आहे.

10. The Ministry of Home Affairs (MHA) has prepared the ‘Model Prisons Act 2023’ to replace the outdated Prisons Act of 1894. This new act aims to revamp prison administration with a focus on inmate reformation and rehabilitation.
गृह मंत्रालयाने (MHA) 1894 च्या कालबाह्य कारागृह कायद्याची जागा घेण्यासाठी ‘मॉडेल प्रिझन्स ऍक्ट 2023’ तयार केला आहे. या नवीन कायद्याचा उद्देश कैद्यांच्या सुधारणा आणि पुनर्वसनावर लक्ष केंद्रित करून तुरुंग प्रशासनात सुधारणा करणे आहे.