Current Affairs 08 June 2023

1. The 5th State Food Safety Index (SFSI), launched by Dr. Mansukh Mandaviya, Union Minister for Health and Family Welfare, provides insights into the performance of states and union territories in ensuring food safety. The index highlights their efforts and areas for improvement, aiming to promote greater awareness and accountability in food safety practices.
केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्री डॉ. मनसुख मांडविया यांनी सुरू केलेला 5 वा राज्य अन्न सुरक्षा निर्देशांक (SFSI), अन्न सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या कामगिरीबद्दल अंतर्दृष्टी प्रदान करतो. अन्न सुरक्षा पद्धतींमध्ये अधिक जागरूकता आणि उत्तरदायित्वाला प्रोत्साहन देण्याच्या उद्देशाने निर्देशांक त्यांचे प्रयत्न आणि सुधारणेची क्षेत्रे हायलाइट करते.

2. The Roland-Garros tournament, also known as the French Open, is currently being held at the Stade Roland Garros in Paris. The tournament started on May 28, 2023, and will continue until June 11, 2023.
रोलँड-गॅरोस स्पर्धा, ज्याला फ्रेंच ओपन म्हणूनही ओळखले जाते, सध्या पॅरिसमधील स्टेड रोलँड गॅरोस येथे आयोजित केले जात आहे. ही स्पर्धा 28 मे 2023 रोजी सुरू झाली आणि ती 11 जून 2023 पर्यंत सुरू राहील.

3. The Madhya Pradesh (MP) government has launched the Chief Minister’s Learn and Earn scheme, which aims to provide employable skills training to the youth. This initiative focuses on equipping young individuals with the necessary skills and knowledge to enhance their employment prospects and promote economic growth in the state. Through this scheme, the government aims to empower the youth by offering them opportunities to learn and earn simultaneously, fostering their overall development and improving their livelihoods.
मध्य प्रदेश (एमपी) सरकारने मुख्यमंत्री शिका आणि कमवा योजना सुरू केली आहे, ज्याचा उद्देश तरुणांना रोजगारक्षम कौशल्य प्रशिक्षण प्रदान करणे आहे. हा उपक्रम तरुण व्यक्तींना आवश्यक कौशल्ये आणि ज्ञानाने सुसज्ज करण्यावर भर देतो ज्यामुळे त्यांच्या रोजगाराच्या संधी वाढवल्या जातात आणि राज्याच्या आर्थिक विकासाला चालना मिळते. या योजनेद्वारे, तरुणांना एकाच वेळी शिकण्याची आणि कमावण्याची संधी देऊन, त्यांच्या सर्वांगीण विकासाला चालना देऊन आणि त्यांचे जीवनमान सुधारण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे.

4. According to the Global Economic Prospects report released by the World Bank, India’s growth outlook for the fiscal year 2023/24 has been revised downward to 6.3%. This represents a 0.3% point decrease from the previous estimate in January 2023. The report indicates that several factors, including the impact of the COVID-19 pandemic and its associated challenges, have contributed to the downward revision. It emphasizes the need for continued policy support and reforms to promote economic recovery and resilience in the coming years.
जागतिक बँकेने जारी केलेल्या ग्लोबल इकॉनॉमिक प्रॉस्पेक्ट्स अहवालानुसार, 2023/24 या आर्थिक वर्षासाठी भारताचा वाढीचा अंदाज सुधारून 6.3% पर्यंत खाली आला आहे. हे जानेवारी 2023 मधील मागील अंदाजापेक्षा 0.3% पॉइंट घट दर्शवते. अहवाल सूचित करतो की कोविड-19 साथीच्या रोगाचा प्रभाव आणि त्याच्याशी संबंधित आव्हाने यासह अनेक घटकांनी खालच्या सुधारणेस हातभार लावला आहे. हे आगामी वर्षांमध्ये आर्थिक पुनर्प्राप्ती आणि लवचिकतेला चालना देण्यासाठी सतत धोरण समर्थन आणि सुधारणांच्या गरजेवर जोर देते.

5. Wipro Limited has partnered with Microsoft to introduce the Wipro Industry Innovation Experience for Financial Services. This collaboration aims to leverage Microsoft’s industry-leading technologies and Wipro’s domain expertise to deliver innovative solutions and experiences in the financial services sector. The initiative focuses on driving digital transformation, enhancing customer experiences, and improving operational efficiencies for financial institutions. The collaboration combines Wipro’s industry-specific knowledge with Microsoft’s advanced technologies, such as cloud computing, artificial intelligence, and data analytics, to provide tailored solutions for the financial services industry.
वित्तीय सेवांसाठी विप्रो इंडस्ट्री इनोव्हेशन एक्सपिरियन्स सादर करण्यासाठी Wipro Limited ने Microsoft सोबत भागीदारी केली आहे. वित्तीय सेवा क्षेत्रातील नाविन्यपूर्ण उपाय आणि अनुभव वितरीत करण्यासाठी मायक्रोसॉफ्टच्या उद्योग-अग्रणी तंत्रज्ञानाचा आणि विप्रोच्या डोमेन कौशल्याचा लाभ घेण्याचा या सहयोगाचा उद्देश आहे. हा उपक्रम डिजिटल परिवर्तन, ग्राहक अनुभव वाढवणे आणि वित्तीय संस्थांसाठी कार्यक्षमतेत सुधारणा करण्यावर लक्ष केंद्रित करतो. वित्तीय सेवा उद्योगासाठी अनुकूल उपाय प्रदान करण्यासाठी सहयोग विप्रोच्या उद्योग-विशिष्ट ज्ञानाला मायक्रोसॉफ्टच्या क्लाउड कॉम्प्युटिंग, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि डेटा ॲनालिटिक्स सारख्या प्रगत तंत्रज्ञानाशी जोडते.

6. The Ministry of Power and the Ministry of New and Renewable Energy have collaborated to launch a National Mission called “Mission on Advanced and High-Impact Research (MAHIR).” This joint initiative aims to foster advanced research and innovation in the power and renewable energy sectors in India. MAHIR will focus on promoting cutting-edge research, developing new technologies, and finding innovative solutions to address the challenges and opportunities in the power and renewable energy domains. The mission aims to accelerate the development and deployment of advanced and high-impact research outcomes to drive sustainable and efficient energy systems in the country.
ऊर्जा मंत्रालय आणि नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाने “मिशन ऑन ॲडव्हान्स्ड अँड हाय-इम्पॅक्ट रिसर्च (MAHIR)” नावाचे राष्ट्रीय मिशन सुरू करण्यासाठी सहकार्य केले आहे. या संयुक्त उपक्रमाचा उद्देश भारतातील ऊर्जा आणि अक्षय ऊर्जा क्षेत्रातील प्रगत संशोधन आणि नवकल्पना वाढवणे आहे. MAHIR अत्याधुनिक संशोधनाला चालना देण्यावर, नवीन तंत्रज्ञान विकसित करण्यावर आणि उर्जा आणि नवीकरणीय ऊर्जा क्षेत्रांमधील आव्हाने आणि संधींना तोंड देण्यासाठी नाविन्यपूर्ण उपाय शोधण्यावर लक्ष केंद्रित करेल. देशातील शाश्वत आणि कार्यक्षम ऊर्जा प्रणाली चालविण्यासाठी प्रगत आणि उच्च-प्रभाव संशोधन परिणामांच्या विकासास आणि तैनातीला गती देणे हे या मिशनचे उद्दिष्ट आहे.

Current Affairs 07 June 2023

1. Japan, the United States, and Australia have joined forces to announce a major undersea cable project. The objective of this initiative is to enhance network connectivity in the Indo-Pacific region and counter the expanding influence of China. The undersea cable project will contribute to strengthening communication infrastructure and promoting collaboration among the participating countries.
जपान, युनायटेड स्टेट्स आणि ऑस्ट्रेलिया यांनी मोठ्या समुद्राखालील केबल प्रकल्पाची घोषणा करण्यासाठी सैन्यात सामील झाले आहेत. इंडो-पॅसिफिक प्रदेशात नेटवर्क कनेक्टिव्हिटी वाढवणे आणि चीनच्या वाढत्या प्रभावाचा मुकाबला करणे हा या उपक्रमाचा उद्देश आहे. समुद्राखालील केबल प्रकल्प दळणवळणाच्या पायाभूत सुविधा मजबूत करण्यासाठी आणि सहभागी देशांमधील सहकार्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी योगदान देईल.

2. In a district in the US state of Utah, a ban on the presence of the King James Version of the Bible in the libraries of elementary and middle schools has been implemented. This decision has sparked intense discussions and disagreements among various stakeholders. The ban raises important questions about the separation of church and state, freedom of expression, and the role of religious texts in educational settings. The issue is being debated as different perspectives and concerns are being considered.
अमेरिकेतील उटाह राज्यातील एका जिल्ह्यात प्राथमिक आणि माध्यमिक शाळांच्या ग्रंथालयांमध्ये बायबलच्या किंग जेम्स आवृत्तीच्या उपस्थितीवर बंदी लागू करण्यात आली आहे. या निर्णयामुळे विविध भागधारकांमध्ये तीव्र चर्चा आणि मतभेद निर्माण झाले आहेत. बंदी चर्च आणि राज्य वेगळे करणे, अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य आणि शैक्षणिक सेटिंग्जमध्ये धार्मिक ग्रंथांच्या भूमिकेबद्दल महत्त्वाचे प्रश्न उपस्थित करते. वेगवेगळ्या दृष्टिकोनातून आणि चिंतेचा विचार केला जात असल्याने हा मुद्दा चर्चेत आहे.

3. The 22nd Law Commission has released a comprehensive report on adverse possession, analyzing its implications in property law. After careful examination, the commission has recommended that no changes are required in the existing provisions under the Limitation Act of 1963. The report provides a detailed analysis of the concept of adverse possession and its legal implications, offering insights for stakeholders and policymakers.
22 व्या कायदा आयोगाने मालमत्ता कायद्यातील परिणामांचे विश्लेषण करून, प्रतिकूल ताब्याबाबत एक व्यापक अहवाल प्रसिद्ध केला आहे. काळजीपूर्वक तपासणी केल्यानंतर, आयोगाने शिफारस केली आहे की 1963 च्या मर्यादा कायद्यांतर्गत विद्यमान तरतुदींमध्ये कोणतेही बदल करण्याची आवश्यकता नाही. अहवाल प्रतिकूल ताबा या संकल्पनेचे आणि त्याच्या कायदेशीर परिणामांचे तपशीलवार विश्लेषण प्रदान करतो, भागधारक आणि धोरणकर्त्यांसाठी अंतर्दृष्टी प्रदान करतो.

4. The United Nations (UN) has recently released a policy brief titled “For All Humanity — The Future of Outer Space Governance,” recommending the development of a new treaty to ensure peace, security, and the prevention of an arms race in outer space.
युनायटेड नेशन्स (UN) ने अलीकडेच “सर्व मानवतेसाठी – बाह्य अंतराळ प्रशासनाचे भविष्य” नावाचे धोरण संक्षिप्त प्रसिद्ध केले आहे, ज्यामध्ये बाह्य अवकाशातील शांतता, सुरक्षा आणि शस्त्रास्त्रांच्या शर्यतीला प्रतिबंध सुनिश्चित करण्यासाठी नवीन करार विकसित करण्याची शिफारस केली आहे.

5. The National Institutional Ranking Framework (NIRF) Ranking 2023 has been recently announced, highlighting the excellence and accomplishments of educational institutions across India. This ranking provides valuable insights into the performance and quality of universities, colleges, and other educational establishments in different domains. It serves as a useful tool for students, parents, and policymakers in making informed decisions about higher education options.
नॅशनल इन्स्टिट्यूशनल रँकिंग फ्रेमवर्क (NIRF) रँकिंग 2023 नुकतीच जाहीर करण्यात आली आहे, ज्यामध्ये संपूर्ण भारतातील शैक्षणिक संस्थांची उत्कृष्टता आणि कर्तृत्वावर प्रकाश टाकण्यात आला आहे. हे रँकिंग विविध डोमेनमधील विद्यापीठे, महाविद्यालये आणि इतर शैक्षणिक आस्थापनांच्या कामगिरी आणि गुणवत्तेबद्दल मौल्यवान अंतर्दृष्टी प्रदान करते. उच्च शिक्षणाच्या पर्यायांबद्दल माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यासाठी हे विद्यार्थी, पालक आणि धोरणकर्त्यांसाठी एक उपयुक्त साधन आहे.

6. The Commission of Railway Safety for the south-eastern circle is currently conducting an investigation into the recent tragic train accident in Odisha. The purpose of this investigation is to determine the causes and factors contributing to the accident, as well as to identify any lapses or deficiencies in safety measures. The findings of the investigation will play a crucial role in improving railway safety and preventing similar incidents in the future.
दक्षिण-पूर्व मंडळासाठी रेल्वे सुरक्षा आयोग सध्या ओडिशातील नुकत्याच झालेल्या दुःखद रेल्वे अपघाताची चौकशी करत आहे. या तपासणीचा उद्देश अपघाताला कारणीभूत ठरणारी कारणे आणि घटक निश्चित करणे, तसेच सुरक्षा उपायांमधील त्रुटी किंवा कमतरता ओळखणे हा आहे. रेल्वे सुरक्षा सुधारण्यासाठी आणि भविष्यात अशा प्रकारच्या घटना रोखण्यासाठी तपासाचे निष्कर्ष महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतील.

Current Affairs 06 June 2023

1. In a significant development, the Supreme Court of India has stepped in and put a hold on the order of the Allahabad High Court. The High Court had directed the examination of a rape complainant’s horoscope to determine her “manglik” status. This intervention by the Supreme Court signifies the court’s concern over the use of such practices and the importance of protecting the rights and dignity of survivors of sexual assault.
एका महत्त्वपूर्ण घडामोडीत, भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने पाऊल टाकले आणि अलाहाबाद उच्च न्यायालयाच्या आदेशाला स्थगिती दिली. उच्च न्यायालयाने बलात्काराच्या तक्रारदाराची ‘मांगलिक’ स्थिती निश्चित करण्यासाठी कुंडली तपासण्याचे निर्देश दिले होते. सर्वोच्च न्यायालयाचा हा हस्तक्षेप अशा पद्धतींच्या वापराबाबत न्यायालयाच्या चिंतेचे आणि लैंगिक अत्याचारातून वाचलेल्यांच्या हक्कांचे आणि प्रतिष्ठेचे संरक्षण करण्याचे महत्त्व दर्शवते.

2. Scientists from the US and Canada have used AI to discover a powerful antibiotic called Abaucin. This breakthrough has potential in fighting the Acinetobacter baumannii superbug, addressing antibiotic resistance. It represents a significant advancement in medicine and offers hope for improved treatments in the future.
यूएस आणि कॅनडातील शास्त्रज्ञांनी अबाउसिन नावाचे शक्तिशाली प्रतिजैविक शोधण्यासाठी एआयचा वापर केला आहे. या यशामध्ये ऍसिनेटोबॅक्टर बाउमॅनी सुपरबगशी लढण्याची क्षमता आहे, प्रतिजैविक प्रतिरोधनास संबोधित करणे. हे औषधातील महत्त्वपूर्ण प्रगती दर्शवते आणि भविष्यात सुधारित उपचारांसाठी आशा देते.

3. The 3rd Health Working Group meeting held in Hyderabad, Telangana, under the G20 India Presidency emphasized the persistent threat of pandemics and the critical importance of global collaboration in the health sector. The meeting aimed to address key challenges and strengthen international cooperation to enhance preparedness and response capabilities in the face of future health emergencies.
G20 इंडिया प्रेसिडेंसी अंतर्गत हैद्राबाद, तेलंगणा येथे झालेल्या तिसर्‍या आरोग्य कार्यगटाच्या बैठकीत साथीच्या रोगांचा सततचा धोका आणि आरोग्य क्षेत्रातील जागतिक सहकार्याच्या महत्त्वपूर्ण महत्त्वावर भर देण्यात आला. भविष्यातील आरोग्य आपत्कालीन परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी तयारी आणि प्रतिसाद क्षमता वाढविण्यासाठी प्रमुख आव्हानांना तोंड देणे आणि आंतरराष्ट्रीय सहकार्य मजबूत करणे हे या बैठकीचे उद्दिष्ट होते.

4. There have been recent clashes between Serbian protesters and NATO peacekeepers in Kosovo, resulting in more than 60 injuries. This is the most serious violence witnessed in the region in over a decade.
कोसोवोमध्ये सर्बियन आंदोलक आणि नाटो शांतीरक्षक यांच्यात अलीकडेच चकमकी झाल्या आहेत, परिणामी 60 हून अधिक जखमी झाले आहेत. गेल्या दशकभरात या भागात झालेला हा सर्वात गंभीर हिंसाचार आहे.

5. The Union government is currently considering issuing a notification under the Hindu Succession Act to extend beneficial provisions to Scheduled Tribe (ST) women who practice Hinduism. This would enable them to inherit an equal share of properties belonging to their father or Hindu Undivided Family (HUF).
केंद्र सरकार सध्या हिंदू धर्माचे पालन करणाऱ्या अनुसूचित जमाती (ST) महिलांना लाभदायक तरतुदींचा विस्तार करण्यासाठी हिंदू उत्तराधिकार कायद्यांतर्गत अधिसूचना जारी करण्याचा विचार करत आहे. हे त्यांना त्यांच्या वडिलांच्या किंवा हिंदू अविभक्त कुटुंबाच्या (HUF) मालकीच्या मालमत्तेचा समान वाटा मिळू शकेल.

6. The Indian government is preparing to introduce a national e-commerce policy with the goal of fostering a favorable environment for the growth of the sector and promoting exports. The policy will outline guidelines and measures to support the development and regulation of e-commerce in the country, facilitating its expansion and contributing to the economy.
भारत सरकार या क्षेत्राच्या वाढीसाठी अनुकूल वातावरण आणि निर्यातीला चालना देण्याच्या उद्देशाने राष्ट्रीय ई-कॉमर्स धोरण आणण्याची तयारी करत आहे. हे धोरण देशातील ई-कॉमर्सच्या विकासासाठी आणि नियमनाला पाठिंबा देण्यासाठी, त्याचा विस्तार सुलभ करण्यासाठी आणि अर्थव्यवस्थेला हातभार लावण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे आणि उपाययोजनांची रूपरेषा दर्शवेल.

Current Affairs 05 June 2023

1. The RBI has implemented measures to enhance cybersecurity and secure digital payment transactions, aiming to protect consumers and financial institutions from cyber threats. These efforts focus on strengthening cybersecurity frameworks and ensuring the integrity of digital transactions, promoting secure digital payments in India.
ग्राहक आणि वित्तीय संस्थांना सायबर धोक्यांपासून संरक्षण देण्याच्या उद्देशाने RBI ने सायबर सुरक्षा वाढविण्यासाठी आणि डिजिटल पेमेंट व्यवहार सुरक्षित करण्यासाठी उपाययोजना लागू केल्या आहेत. हे प्रयत्न सायबर सुरक्षा फ्रेमवर्क मजबूत करणे आणि डिजिटल व्यवहारांची अखंडता सुनिश्चित करणे, भारतात सुरक्षित डिजिटल पेमेंटला प्रोत्साहन देणे यावर लक्ष केंद्रित करतात.

2. A team of Chinese researchers has reported a significant improvement in the safety of CL-20, a highly potent explosive widely recognized globally.
चिनी संशोधकांच्या टीमने सीएल-20 च्या सुरक्षिततेत लक्षणीय सुधारणा केल्याचा अहवाल दिला आहे, जो जागतिक स्तरावर मोठ्या प्रमाणावर ओळखला जाणारा अत्यंत शक्तिशाली स्फोटक आहे.

3. KK Gopalakrishnan, an author, has recently published a captivating book titled “Kathakali Dance Theatre: A Visual Narrative of Sacred Indian Mime.” The book offers an engaging exploration of the art form, providing visual insights into the traditional Kathakali dance theatre of India.
केके गोपालकृष्णन या लेखकाचे नुकतेच “कथकली डान्स थिएटर: अ व्हिज्युअल नॅरेटिव्ह ऑफ सेक्रेड इंडियन माइम” हे मनमोहक पुस्तक प्रकाशित झाले आहे. हे पुस्तक भारतातील पारंपारिक कथकली नृत्य थिएटरमध्ये दृश्य अंतर्दृष्टी प्रदान करून कला प्रकाराचे आकर्षक अन्वेषण देते.

4. During the 4-day visit of the Prime Minister of Nepal to India, both countries unveiled several initiatives and agreements to enhance their bilateral cooperation. The focus was on areas such as energy and transport development, with the aim of strengthening ties and promoting regional connectivity. These initiatives and agreements seek to foster closer collaboration between India and Nepal, facilitating mutual growth and progress.
नेपाळच्या पंतप्रधानांच्या भारताच्या 4 दिवसीय भेटीदरम्यान, दोन्ही देशांनी द्विपक्षीय सहकार्य वाढविण्यासाठी अनेक उपक्रम आणि करारांचे अनावरण केले. संबंध मजबूत करणे आणि प्रादेशिक कनेक्टिव्हिटीला चालना देण्याच्या उद्देशाने ऊर्जा आणि वाहतूक विकास यासारख्या क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित करण्यात आले. हे उपक्रम आणि करार भारत आणि नेपाळ यांच्यातील घनिष्ठ सहकार्य वाढवण्याचा प्रयत्न करतात, परस्पर वाढ आणि प्रगती सुलभ करतात.

5. The Karnataka Assembly has unanimously adopted a resolution urging the authorities to grant clearance for the Mekedatu drinking water and balancing reservoir project. This resolution reflects the state’s strong support and endorsement of the project, which aims to address water scarcity issues and ensure a reliable water supply for the region. The adoption of the resolution is a significant step towards advancing the project and meeting the water needs of the people in Karnataka.
कर्नाटक विधानसभेने सर्वानुमते मेकेदाटू पिण्याचे पाणी आणि समतोल जलाशय प्रकल्पासाठी मंजुरी देण्याचे आवाहन करणारा ठराव मंजूर केला आहे. हा ठराव राज्याचा या प्रकल्पाला असलेला भक्कम पाठिंबा आणि समर्थन प्रतिबिंबित करतो, ज्याचे उद्दिष्ट पाणीटंचाईच्या समस्यांचे निराकरण करणे आणि प्रदेशासाठी विश्वसनीय पाणीपुरवठा सुनिश्चित करणे आहे. ठराव मंजूर करणे हे प्रकल्पाला पुढे नेण्यासाठी आणि कर्नाटकातील लोकांच्या पाण्याच्या गरजा पूर्ण करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.

6. Ajay Banga, an Indian American, has taken over as the President of the World Bank, succeeding David Malpass. Banga has been appointed as the 14th President of the World Bank for a five-year term. With his extensive experience and leadership, he will oversee the activities and initiatives of the World Bank, working towards its goal of reducing poverty and promoting sustainable development worldwide. Banga’s appointment marks an important milestone in the organization’s history and reflects the global recognition of his expertise and capabilities.
भारतीय अमेरिकन अजय बंगा यांनी डेव्हिड मालपास यांच्यानंतर जागतिक बँकेचे अध्यक्षपद स्वीकारले आहे. बंगा यांची पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी जागतिक बँकेचे 14 वे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. आपल्या व्यापक अनुभवाने आणि नेतृत्वामुळे, ते जागतिक बँकेच्या उपक्रम आणि उपक्रमांवर देखरेख करतील, गरिबी कमी करण्याच्या आणि जगभरात शाश्वत विकासाला चालना देण्याच्या ध्येयाकडे काम करतील. बंगा यांची नियुक्ती संस्थेच्या इतिहासातील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे आणि त्यांच्या कौशल्याची आणि क्षमतांची जागतिक मान्यता प्रतिबिंबित करते.

7. Tata Group and the Gujarat government have agreed to work together to build a special factory in Gujarat that will produce lithium-ion cells, which are essential components of electric vehicle batteries and energy storage systems. This partnership is made possible by the Electronics Policy, a set of rules designed to promote the growth of the electronics industry. The gigafactory will be the first of its kind in Gujarat and will contribute to the development of electric vehicles and renewable energy technologies.
टाटा समूह आणि गुजरात सरकारने गुजरातमध्ये एक विशेष कारखाना तयार करण्यासाठी एकत्र काम करण्यास सहमती दर्शविली आहे जी लिथियम-आयन पेशी तयार करेल, जे इलेक्ट्रिक वाहनांच्या बॅटरी आणि ऊर्जा साठवण प्रणालीचे आवश्यक घटक आहेत. ही भागीदारी इलेक्ट्रॉनिक्स धोरणामुळे शक्य झाली आहे, जे इलेक्ट्रॉनिक्स उद्योगाच्या वाढीला चालना देण्यासाठी डिझाइन केलेल्या नियमांच्या संचाने तयार केले आहे. ही गिगाफॅक्टरी गुजरातमधील अशा प्रकारची पहिली असेल आणि इलेक्ट्रिक वाहने आणि अक्षय ऊर्जा तंत्रज्ञानाच्या विकासात योगदान देईल.

8. The Indian Navy is taking steps to be environmentally friendly and promote a ‘Clean and Green Navy.’ They have implemented various green initiatives to reduce their environmental impact. These initiatives include using renewable energy like solar power, managing waste and promoting recycling, conserving water and energy, and raising awareness among naval personnel about environmental conservation. The Navy’s efforts aim to protect the environment and ensure sustainable practices in their operations.
भारतीय नौदल पर्यावरणपूरक होण्यासाठी आणि ‘स्वच्छ आणि हरित नौदला’ला प्रोत्साहन देण्यासाठी पावले उचलत आहे. त्यांचा पर्यावरणावरील प्रभाव कमी करण्यासाठी त्यांनी विविध हरित उपक्रम राबवले आहेत. या उपक्रमांमध्ये सौर ऊर्जेसारख्या अक्षय ऊर्जेचा वापर करणे, कचऱ्याचे व्यवस्थापन करणे आणि पुनर्वापराला प्रोत्साहन देणे, पाणी आणि ऊर्जा वाचवणे आणि पर्यावरण संवर्धनाबाबत नौदल कर्मचाऱ्यांमध्ये जागरूकता वाढवणे यांचा समावेश आहे. नौदलाच्या प्रयत्नांचे उद्दिष्ट पर्यावरणाचे रक्षण करणे आणि त्यांच्या कार्यामध्ये शाश्वत पद्धती सुनिश्चित करणे आहे.

9. The Reserve Bank of India (RBI) has levied a monetary penalty of Rs 2.2 crore on Indian Overseas Bank for non-compliance with several regulatory norms. The RBI took this action in accordance with its authority granted by the Banking Regulation Act, 1949. The penalty reflects the importance of adhering to banking regulations and maintaining compliance standards to ensure the stability and integrity of the banking sector. The RBI’s action aims to enforce accountability and encourage banks to uphold regulatory requirements for the benefit of customers and the overall financial system.
भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने अनेक नियामक नियमांचे पालन न केल्याबद्दल इंडियन ओव्हरसीज बँकेवर 2.2 कोटी रुपयांचा आर्थिक दंड आकारला आहे. बँकिंग रेग्युलेशन ॲक्ट, 1949 द्वारे प्रदान केलेल्या अधिकारानुसार आरबीआयने ही कारवाई केली. बँकिंग क्षेत्राची स्थिरता आणि अखंडता सुनिश्चित करण्यासाठी बँकिंग नियमांचे पालन करणे आणि अनुपालन मानके राखण्याचे महत्त्व हे दंड प्रतिबिंबित करते. RBI च्या कारवाईचा उद्देश उत्तरदायित्वाची अंमलबजावणी करणे आणि ग्राहकांच्या फायद्यासाठी आणि एकूण वित्तीय प्रणालीसाठी नियामक आवश्यकतांचे पालन करण्यास बँकांना प्रोत्साहित करणे आहे.

10. The Maharashtra government has entered into a Memorandum of Understanding (MoU) with Bajaj Finserv to invest 5,000 crore rupees in Pune. This investment is expected to generate approximately 40,000 job opportunities in the region. The MoU was signed by Harshdeep Kamble, the Industry Secretary of Maharashtra, and S Sreenivasan, the Chief Financial Officer of Bajaj Finserv. This collaboration aims to promote economic growth, attract investments, and create employment opportunities in Pune. The partnership between the government and Bajaj Finserv signifies their commitment to fostering development and prosperity in the region.
महाराष्ट्र सरकारने पुण्यात 5,000 कोटी रुपयांची गुंतवणूक करण्यासाठी बजाज फिनसर्व्हसोबत सामंजस्य करार केला आहे. या गुंतवणुकीमुळे प्रदेशात अंदाजे 40,000 रोजगाराच्या संधी निर्माण होण्याची अपेक्षा आहे. या सामंजस्य करारावर महाराष्ट्राचे उद्योग सचिव हर्षदीप कांबळे आणि बजाज फिनसर्व्हचे मुख्य वित्तीय अधिकारी एस श्रीनिवासन यांनी स्वाक्षरी केली. या सहकार्याचा उद्देश आर्थिक विकासाला चालना देणे, गुंतवणूक आकर्षित करणे आणि पुण्यात रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे हे आहे. सरकार आणि बजाज फिनसर्व्ह यांच्यातील भागीदारी या प्रदेशातील विकास आणि समृद्धी वाढवण्यासाठी त्यांची वचनबद्धता दर्शवते.

Current Affairs 03 June 2023

1. The Union Cabinet has approved the establishment of the “world’s largest grain storage plan in the cooperative sector” with a budget of approximately Rs 1 lakh crore.
केंद्रीय मंत्रिमंडळाने अंदाजे 1 लाख कोटी रुपयांच्या बजेटसह “सहकार क्षेत्रातील जगातील सर्वात मोठी धान्य साठवणूक योजना” स्थापन करण्यास मंजुरी दिली आहे.

2. Recently, the United Nations Environment Programme (UNEP) held its second meeting of the Intergovernmental Negotiating Committee (INC-2) in Paris, France.
अलीकडेच, संयुक्त राष्ट्र पर्यावरण कार्यक्रम (UNEP) ने पॅरिस, फ्रान्स येथे आंतरसरकारी वाटाघाटी समितीची (INC-2) दुसरी बैठक घेतली.

3. Recently, the Government of India launched the Unified Registration Portal for GOBARdhan, which aims to convert waste to wealth and promote a circular economy. This initiative encourages the effective management of organic waste and supports sustainable agricultural practices.
अलीकडेच, भारत सरकारने गोबरधनसाठी युनिफाइड रजिस्ट्रेशन पोर्टल लाँच केले, ज्याचा उद्देश कचऱ्याचे संपत्तीमध्ये रूपांतर करणे आणि वर्तुळाकार अर्थव्यवस्थेला चालना देणे आहे. हा उपक्रम सेंद्रिय कचऱ्याच्या प्रभावी व्यवस्थापनाला प्रोत्साहन देतो आणि शाश्वत कृषी पद्धतींना समर्थन देतो.

4. The Indian G20 Presidency is currently organizing the third Employment Working Group (EWG) meeting at the International Labour Organization (ILO) headquarters in Geneva, Switzerland. This meeting is focused on discussing and addressing important employment-related issues in the context of the G20 nations.
भारतीय G20 प्रेसीडेंसी सध्या स्वित्झर्लंडमधील जिनिव्हा येथे आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटना (ILO) मुख्यालयात तिसरी रोजगार वर्किंग ग्रुप (EWG) बैठक आयोजित करत आहे. ही बैठक G20 राष्ट्रांच्या संदर्भात महत्त्वाच्या रोजगाराशी संबंधित समस्यांवर चर्चा आणि निराकरण करण्यावर केंद्रित आहे.

5. A conflict between the Chief Minister of West Bengal and the Governor has emerged regarding the appointment of 10 senior professors as interim Vice-Chancellors (VC) of state-run universities. The disagreement revolves around the selection process and authority in making these appointments.
पश्‍चिम बंगालचे मुख्यमंत्री आणि राज्यपाल यांच्यात 10 वरिष्ठ प्राध्यापकांची राज्यशासित विद्यापीठांचे अंतरिम कुलगुरू (व्हीसी) म्हणून नियुक्ती करण्यावरून वाद निर्माण झाला आहे. निवड प्रक्रिया आणि या नियुक्त्या करण्याच्या अधिकाराभोवती मतभेद आहेत.

6. Since its launch on June 1, 2020, the Prime Minister Street Vendor’s AtmaNirbhar Nidhi (PM-SVANidhi) scheme has facilitated the disbursement of over 46.54 lakh small working capital loans to street vendors. This initiative aims to support and empower street vendors by providing them with financial assistance for their businesses.
1 जून 2020 रोजी लाँच झाल्यापासून, पंतप्रधान स्ट्रीट व्हेंडरच्या आत्मनिर्भर निधी (PM-SVANidhi) योजनेने रस्त्यावरील विक्रेत्यांना 46.54 लाखांहून अधिक लहान खेळत्या भांडवल कर्जांचे वितरण सुलभ केले आहे. या उपक्रमाचा उद्देश रस्त्यावर विक्रेत्यांना त्यांच्या व्यवसायासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करून त्यांचे समर्थन करणे आणि सक्षम करणे आहे.

7. A recent report by Morgan Stanley, a global financial services firm, highlights the substantial changes that have occurred in India over the past decade. The report examines various aspects of India’s economy, demographics, and market trends to provide insights into the country’s transformation during this period.
मॉर्गन स्टॅन्ले या जागतिक वित्तीय सेवा फर्मचा अलीकडील अहवाल, गेल्या दशकात भारतात झालेल्या महत्त्वपूर्ण बदलांवर प्रकाश टाकतो. हा अहवाल भारताच्या अर्थव्यवस्थेच्या विविध पैलूंचे परीक्षण करतो, लोकसंख्याशास्त्र आणि बाजारातील कल या कालावधीत देशाच्या परिवर्तनाची अंतर्दृष्टी प्रदान करतो.

Current Affairs 02 June 2023

1. According to the ‘Global Slavery Index 2023’ report by the Walk Free Foundation, the prevalence of modern slavery has increased globally. The report reveals that the number of people living in conditions of modern slavery has reached 50 million, indicating a worrisome 25% rise in the past five years. This highlights the urgent need for stronger efforts to combat modern slavery and protect the rights and dignity of those affected.
वॉक फ्री फाउंडेशनच्या ‘ग्लोबल स्लेव्हरी इंडेक्स 2023’ अहवालानुसार आधुनिक गुलामगिरीचे प्रमाण जागतिक स्तरावर वाढले आहे. अहवालात असे दिसून आले आहे की आधुनिक गुलामगिरीच्या परिस्थितीत जगणाऱ्या लोकांची संख्या 50 दशलक्षांपर्यंत पोहोचली आहे, जी गेल्या पाच वर्षांत चिंताजनक 25% वाढ दर्शवते. हे आधुनिक गुलामगिरीचा सामना करण्यासाठी आणि प्रभावित झालेल्या लोकांच्या हक्क आणि प्रतिष्ठेचे संरक्षण करण्यासाठी मजबूत प्रयत्नांची तातडीची गरज हायलाइट करते.

2. The 76th annual World Health Assembly took place in Geneva, Switzerland, from 21st to 30th May 2023. It was held at the World Health Organization (WHO) Headquarters and brought together health ministers and delegates from member countries to discuss important global health issues.
76 वी वार्षिक जागतिक आरोग्य सभा 21 ते 30 मे 2023 या कालावधीत स्वित्झर्लंडमधील जिनिव्हा येथे झाली. ती जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) मुख्यालयात आयोजित करण्यात आली आणि जागतिक आरोग्यविषयक महत्त्वाच्या समस्यांवर चर्चा करण्यासाठी सदस्य देशांतील आरोग्य मंत्री आणि प्रतिनिधींना एकत्र आणले.

3. The Supreme Court of India recently provided clarification on the legal provisions governing government contracts made under the President’s name. The court’s ruling aimed to bring clarity and establish guidelines for such contracts, ensuring transparency and adherence to legal procedures.
भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने नुकतेच राष्ट्रपतींच्या नावाखाली केलेल्या सरकारी करारांना नियंत्रित करणाऱ्या कायदेशीर तरतुदींचे स्पष्टीकरण दिले. न्यायालयाच्या निर्णयाचा उद्देश अशा करारांसाठी स्पष्टता आणणे आणि मार्गदर्शक तत्त्वे स्थापित करणे, पारदर्शकता सुनिश्चित करणे आणि कायदेशीर प्रक्रियांचे पालन करणे हे होते.

4. India has voiced reservations about the global mandates for Sustainable Aviation Fuel (SAF) with a 2050 target, stating that it is “too early” for implementation.
भारताने 2050 च्या उद्दिष्टासह शाश्वत विमान इंधन (SAF) साठी जागतिक आदेशांबद्दल आरक्षण व्यक्त केले आहे, ते असे सांगून की अंमलबजावणीसाठी “खूप लवकर” आहे.

5. Ashwani Kumar has been appointed as the Managing Director and CEO of UCO Bank, following the approval of the Appointments Committee of the Cabinet (ACC). He has replaced Soma Sankara Prasad, who retired on May 31, 2023.
मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीच्या (ACC) मंजुरीनंतर अश्वनी कुमार यांची UCO बँकेचे व्यवस्थापकीय संचालक आणि CEO म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. 31 मे 2023 रोजी निवृत्त झालेल्या सोमा शंकरा प्रसाद यांची त्यांनी जागा घेतली आहे.

6. Ajay Yadav, a 2005 batch IAS officer of the Bihar cadre, has been appointed as the Managing Director of Solar Energy Corporation of India Limited (SECI).
बिहार केडरचे 2005 बॅचचे IAS अधिकारी अजय यादव यांची सोलर एनर्जी कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड (SECI) चे व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

7. The Ministry of Electronics and Information Technology (Meity) has launched the Electronics Repair Services Outsourcing (ERSO) Pilot initiative. This program aims to promote the repair and refurbishment of electronic devices in India and boost the country’s electronics manufacturing ecosystem.
इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाने (Meity) इलेक्ट्रॉनिक्स रिपेअर सर्व्हिसेस आउटसोर्सिंग (ERSO) पायलट उपक्रम सुरू केला आहे. या कार्यक्रमाचा उद्देश भारतातील इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांच्या दुरुस्ती आणि नूतनीकरणाला प्रोत्साहन देणे आणि देशाच्या इलेक्ट्रॉनिक्स उत्पादन परिसंस्थेला चालना देणे हे आहे.

8. The Cabinet has approved the formation of an Inter-Ministerial Committee to oversee the implementation of the “World’s Largest Grain Storage Plan in Cooperative Sector.” This committee will coordinate the efforts of different ministries and ensure the successful execution of the plan. The initiative aims to construct large-scale grain storage facilities in the cooperative sector, improving the management and preservation of agricultural produce. This action is expected to enhance food security and bring benefits to farmers and consumers nationwide.
मंत्रिमंडळाने “सहकारी क्षेत्रातील जगातील सर्वात मोठी धान्य साठवणूक योजना” च्या अंमलबजावणीवर देखरेख ठेवण्यासाठी आंतर-मंत्रालयीन समिती स्थापन करण्यास मान्यता दिली आहे. ही समिती विविध मंत्रालयांच्या प्रयत्नांचे समन्वय साधेल आणि योजनेची यशस्वी अंमलबजावणी सुनिश्चित करेल. या उपक्रमाचा उद्देश सहकारी क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात धान्य साठवणूक सुविधा निर्माण करणे, व्यवस्थापन सुधारणे आणि कृषी उत्पादनांचे जतन करणे हा आहे. या कृतीमुळे अन्न सुरक्षा वाढेल आणि देशभरातील शेतकरी आणि ग्राहकांना फायदा होईल अशी अपेक्षा आहे.

9. The City Investments to Innovate, Integrate and Sustain 2.0 (CITIIS 2.0) program has been approved for a duration of four years, from 2023 to 2027.
सिटी इन्व्हेस्टमेंट टू इनोव्हेट, इंटिग्रेट आणि सस्टेन 2.0 (CITIIS 2.0) कार्यक्रम 2023 ते 2027 या चार वर्षांच्या कालावधीसाठी मंजूर करण्यात आला आहे.

10. According to the provisional estimate from the Ministry of Statistics, India’s GDP is projected to grow at a rate of 7.2% during the fiscal year 2022-23.
सिटी इन्व्हेस्टमेंट टू इनोव्हेट, इंटिग्रेट आणि सस्टेन 2.0 (CITIIS 2.0) कार्यक्रम 2023 ते 2027 या चार वर्षांच्या कालावधीसाठी मंजूर करण्यात आला आहे.

Current Affairs 01 June 2023

1. The civil aviation ministry in India has introduced the Draft Aircraft Bill, 2023, which aims to strengthen regulations and governance in the aviation sector. This step is significant in ensuring safety, efficiency, and transparency in the industry.
भारतातील नागरी विमान वाहतूक मंत्रालयाने मसुदा एअरक्राफ्ट बिल, 2023 सादर केला आहे, ज्याचा उद्देश विमान वाहतूक क्षेत्रातील नियम आणि प्रशासन मजबूत करणे आहे. उद्योगात सुरक्षितता, कार्यक्षमता आणि पारदर्शकता सुनिश्चित करण्यासाठी हे पाऊल महत्त्वपूर्ण आहे.

2. The member nations of the World Health Organization (WHO) have acknowledged the urgent need to tackle the harmful impacts of chemicals, waste, and pollution on human health. This recognition highlights the importance of concerted global efforts to safeguard public health and promote sustainable environmental practices.
जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) सदस्य राष्ट्रांनी मानवी आरोग्यावर रसायने, कचरा आणि प्रदूषणाच्या हानिकारक प्रभावांना सामोरे जाण्याची तातडीची गरज मान्य केली आहे. ही मान्यता सार्वजनिक आरोग्याचे रक्षण करण्यासाठी आणि शाश्वत पर्यावरणीय पद्धतींना प्रोत्साहन देण्यासाठी एकत्रित जागतिक प्रयत्नांचे महत्त्व अधोरेखित करते.

3. India, known for its successful farming, is working on a big project to improve how it stores foodgrains. The government has approved a plan to spend ₹1 trillion to increase storage capacity by 70 million tonnes. This effort will make sure that there is enough food for everyone and improve how foodgrains are stored and managed. It’s an important step to make sure people have enough to eat and to strengthen India’s farming system.
यशस्वी शेतीसाठी ओळखला जाणारा भारत, अन्नधान्य कसे साठवले जाते ते सुधारण्यासाठी एका मोठ्या प्रकल्पावर काम करत आहे. सरकारने 70 दशलक्ष टन साठवण क्षमता वाढवण्यासाठी ₹1 ट्रिलियन खर्च करण्याच्या योजनेला मंजुरी दिली आहे. हा प्रयत्न प्रत्येकासाठी पुरेसे अन्न असल्याची खात्री करेल आणि अन्नधान्य कसे साठवले आणि व्यवस्थापित केले जाईल ते सुधारेल. लोकांना पुरेसे खायला मिळेल याची खात्री करण्यासाठी आणि भारताची शेती व्यवस्था मजबूत करण्यासाठी हे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.

4. During the 76th meeting of the World Health Assembly (WHA), a crucial partnership was formed to address a major global public health concern – drowning prevention. This alliance aims to raise awareness, share knowledge, and implement strategies to prevent drowning incidents worldwide. The initiative recognizes the importance of prioritizing water safety measures and working collaboratively to save lives and reduce drowning-related fatalities.
जागतिक आरोग्य असेंब्लीच्या (WHA) 76 व्या बैठकीदरम्यान, जागतिक सार्वजनिक आरोग्यविषयक प्रमुख चिंता – बुडण्यापासून बचाव करण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण भागीदारी तयार करण्यात आली. जगभरातील बुडण्याच्या घटना रोखण्यासाठी जागरूकता वाढवणे, ज्ञानाची देवाणघेवाण करणे आणि धोरणे अंमलात आणणे हे या आघाडीचे उद्दिष्ट आहे. या उपक्रमाने जल सुरक्षा उपायांना प्राधान्य देण्याचे आणि जीव वाचवण्यासाठी आणि बुडण्याशी संबंधित मृत्यू कमी करण्यासाठी सहकार्याने काम करण्याचे महत्त्व ओळखले आहे.

5. Recently, the Indian Army commemorated the 75th International Day of United Nations (UN) Peacekeepers on 29th May (which was designated by the UN General Assembly) at the National War Memorial in New Delhi.
अलीकडेच, भारतीय सैन्याने 29 मे रोजी संयुक्त राष्ट्र (यूएन) शांतीरक्षकांचा 75 वा आंतरराष्ट्रीय दिवस (ज्याला यूएन जनरल असेंब्लीद्वारे नियुक्त केले होते) नवी दिल्लीतील राष्ट्रीय युद्ध स्मारक येथे साजरा केला.

6. A recent report by the Food and Agriculture Organization (FAO) and the World Food Program (WFP) has identified several hunger hotspots around the world, including India’s neighboring countries such as Pakistan, Afghanistan, and Myanmar. These regions are facing acute food insecurity, highlighting the urgent need for intervention and support to address the hunger crisis. The report serves as an early warning system, alerting stakeholders and organizations to take immediate action to alleviate hunger and ensure food security in these vulnerable areas.
अन्न आणि कृषी संघटना (FAO) आणि जागतिक अन्न कार्यक्रम (WFP) च्या अलीकडील अहवालात पाकिस्तान, अफगाणिस्तान आणि म्यानमार यांसारख्या भारताच्या शेजारी देशांसह जगभरातील अनेक भुकेची ठिकाणे ओळखली गेली आहेत. या प्रदेशांना तीव्र अन्न असुरक्षिततेचा सामना करावा लागत आहे, भूकेच्या संकटाचा सामना करण्यासाठी हस्तक्षेप आणि समर्थनाची तातडीची गरज अधोरेखित करते. हा अहवाल पूर्व चेतावणी प्रणाली म्हणून काम करतो, भागधारकांना आणि संघटनांना या असुरक्षित भागात भूक कमी करण्यासाठी आणि अन्न सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी तत्काळ कारवाई करण्यासाठी सतर्क करतो.

7. RBI Governor expressed concerns about aggressive growth strategies and evergreening of loans in a meeting with bank boards. Emphasis on prudent lending standards and transparency aims to safeguard banking system integrity, depositor interests, and investor protection. RBI’s intervention reminds banks to follow responsible lending practices and regulatory guidelines for sustainable growth.
RBI गव्हर्नरने बँक बोर्डांसोबतच्या बैठकीत आक्रमक विकास धोरण आणि कर्जाच्या सदाबहाराबाबत चिंता व्यक्त केली. विवेकपूर्ण कर्ज मानके आणि पारदर्शकतेवर भर देण्याचे उद्दिष्ट बँकिंग प्रणालीची अखंडता, ठेवीदारांचे हित आणि गुंतवणूकदारांच्या संरक्षणाचे रक्षण करणे आहे. RBI च्या हस्तक्षेपामुळे बँकांना शाश्वत वाढीसाठी जबाबदार कर्ज देण्याच्या पद्धती आणि नियामक मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करण्याची आठवण करून दिली जाते.